رئیس انجمن علمی آثار و مفاخر ایران: طب اسلامی مبتنی بر اصول علمی است
عضو شورای علمی دائره المعارف بزرگ اسلام: طب خرافاتی عوامانه هم گاهی با طب اسلامی تلفیق شده است، این درحالی است که دانش طب اسلامی، مبتنی بر اصول علمی است.
رئیس انجمن علمی آثار و مفاخر ایران:
طب اسلامی مبتنی بر اصول علمی است
علامه مهدی محقق، پژوهشگر تاریخ پزشکی و نسخه پژوه با اشاره به پیشینه واژگانی طب گفت: کلمه طب در زبان عربی به معنای طبیعت است و یکی از شعرای عرب درباره آن اینطور می سراید که طب ما جُبن و ترس نیست ولی مردن ما همراه با دولت دیگران خواهد بود. علت انتخاب این کلمه آن است که قاعده ای در طب سنتی است که می گوید بعضی از بیماری ها را خود طبیعت دفع می کند؛ بنابراین به همین مناسبت کلمه طب که برگرفته از طبیعت است انتخاب شده.
بنیان گذار دائره المعارف تشیع تصریح کرد: در فارسی از قدیم الایام پزشکان یکی از طبقات چهارگانه اجتماعی بودند و بر سایر طبقات مزیت و در اصطلاح آنان به پجشکان شهرت داشتند. در میان پزشکان قدیم، اطبا یونانی بقراط و جالینوس از همه مشهورتر بودند به این علت که کتابهایشان از زبان یونانی به عربی ترجمه شده و در اختیار مسلمین قرار گرفته بود.
این شارح کتب ادبی و فلسفی ضمن گریزی به تاریخ طب در یونان باستان و نقش بقراط در قوام این دانش افزود: پیش از بقراط، پزشکی به صورت موروثی در خانواده ها وجود داشت، این دانشمند با بیان اینکه دو نوع فرزند روحانی و جسمانی داریم و فرزند روحانی قوی تر از فرزند روحانی است و شاگرد برای پزشک به منزله فرزند روحانی است و به طور نمونه دانشمندانس چون بیرونی، در فهرست کتب خود، نامی از کتاب های شاگردان خود می برد.
محقق خاطرنشان کرد: بقراط هم عصر با اردشیر بابکان در ایران بود و وی از بقراط دعوت کرد تا یونان را رها کرده و به ایران بیاید، این دانشمند در قبال مبلغ هنگفتی که بقراط پیشنهاد داد گفت من شرافتم را با پول و مال عوض نمی کنم.
عضو بنیاد دائره المعارف اسلامی ترجمه و نشر آثار بقراط و جالینوس را عاملی برای باز شدن فضای تازه در طب اسلامی برشمرد و گفت: در چنین فضایی مسلمانان از طب ایرانی استفاده کرده و از طب هندی نیز بهره بردند، یکی از مزایای طب اسلامی این بود که تنها به بدن اختصاص نداشت، بلکه به روح نیز اهمیت می داد.
وی ادامه داد: محمدابن ذکریای رازی کتابی به نام الطب الروحانی داشت و در مقدمه عنوان می کند که این کتاب را در مقابل طب جسمانی و برای سلامت و صحه روح نوشته است؛ بنابراین طب اسلامی آمیزه ای از طب ایرانی، یونانی و هندی بود.
این چهره ماندگار کشورمان در ادامه به بی توجهی به طب اسلامی در دوران معاصر اذعان کرد و گفت: طب اسلامی در قیاس با گذشته پیشرفت چندانی نداشته است در شیراز و اصفهان و تهران معدود پزشکانی بودند که در حوزه طب کار می کردند اما آنچنان که باید و شاید پیشرفت نکرد. در حال حاضر نیز، من در زمینه طب اسلامی و طب قدیم مقالات و کتبی را تألیف کرده ام؛ اما در حال حاضر کسی در این زمینه ها کار چندانی نمی کند.
عضو شورای عالی پژوهشکده تاریخ علم اختلاط مسائل خرافی مبتنی بر تجربه را آسیبی برای طب اسلامی دانست و تصریح کرد: طب خرافاتی عوامانه هم گاهی با طب اسلامی تلفیق شده است، این درحالی است که دانش طب اسلامی، مبتنی بر اصول علمی است؛ به طور مثال المنصور محمدابن ذکریای رازی یا قانون ابن سینا مسائلی است که در حال حاضر هم کاربرد دارد، ولی برخی آن را با طب خرافی تلفیق می کنند؛ درحالی که این موارد پایه علمی ندارد.
وی در پایان تأکید کرد: طب اسلامی در بعدی که جنبه علمی دارد، دارای اسناد و شواهدی است و بخش هایی از آن با خرافات مخلوط شده است./
