سبب هایی که بر تن خشکی فزاید، یازده نوع است:

• اول: حرکت به افراط از بهر آن که حرکت حرارت ها بر افروزاند و رطوبت ها به گدازد و تحلیل دهد.
• دویم: بی خوابی به افراط از بهر آن که دماغ آسایش نیابد و رطوبت آن تحلیل پذیرد.
• سیم: جماع بسیار از بهر آن که رطوبت ها از تن پرداخته شود.
• چهارم: نایافتن غذا از بهر آن که تری مدد نیابد و آنچه رطوبت باشد هضم شود.
• پنجم: غذاها و داروهای خشک.
• ششم: بسیاری خشم و اندیشه از بهر آن که حرکت نفسانی حرارت را بر افروزاند و رطوبت را تحلیل دهد.
• هفتم: سرمای به افراط که به عضوی رسد و او را به سبب سوء مزاج سرد از غذا کشیدن به خویش باز دارد.
• هشتم: شستشوی به آب قابض.
• نهم: سده از بهر آن که گذرهای غذا که اندر گذرها به اعضا رود بسته شود.
• دهم: ضمادهای گرم از بهر آن که رطوبت ها را به گدازد و تحلیل دهد و یازدهم مقام کردن بسیار اندر گرمابه از بهر آن که عرق بسیار آورد و رطوبت ها را به گدازد.

[box type=”note”] منبع: ذخیره خوارزمشاهی[/box]