بررسی مختصر چند مطالعه متاآنالیز و ترایال جدید در مورد فاویپیراویر در کووید-19
مجله canadian medical assocaition journal، تاریخ: ژولای 2020
داده برای انجام متاآنالیز کافی نبوده و توصیه به انجام RCT های بیشتر شده است.
مجله: Indian J Pharmacol، تاریخ: سپتامبر 2020
تاثیر بر بهبود بالینی در روز هفتم تا دهم توسط فاویپیراویر نشان داده شده است. (معناداری به شکل مارژینال!) اما در روز 10 تا 14 این تاثیر معنادار نبوده است.
همین طورتاثیر دارو برپاک شدن ویروس در روز 10تا14 ونیاز به ونتیلاسیون مکانیکی معنادارنبوده است.نتیجه گیری کلی این بوده که بر روی دو پیامد “clinical improvement” and “virological cure تاثیرمعناداری نبوده و اویدنس در این زمینه کم است.
مجله: virology journal، تاریخ: سپتامبر 2020
فاویپیراویر تاثیری بر پاک شدن ویروس در روز هفتم و چهاردهم نداشته است. اما تاثیر بر بهبود بالینی و رادیولوژیک معنادار بوده است. تاثیر بر کم شدن نیاز به اکسیژن غیر معنادار بوده است. نتیجه گیری کلی: نیاز به انجام RCT های بیشتر
مجله: scientific report، تاریخ: می 2021
بهبود بالینی در گروه فاویپیراویر در روز هفتم بهتر بوده ولی این در روز 14 معنادار نبوده است.
تاثیردارو بر پاک شدن ویروسی در روز هفتم و چهاردهم وتاثیر برکمتر شدن نیاز به اکسیژن و تاثیر بر انتقال به ICU و مرگ معنادار نبوده است.
نتیچه گیری کلی:احتمالا این دارو روی مرگ در بیماران mild to moderate تاثیری ندارد. شایدلازم باشد که دارو درحجم نمونه های بزرگتر ودر مراحل اولیه بیماری تست شود.
مجله: BMC Infect Dis، تاریخ: می 2021
تاثیر دارو بر پاک شدن ویروسی در روز هفتم معنادار ولی در روز 14 غیر معنادار بوده است. بهبود بالینی در روز هفتم و چهاردهم در گروه فاویپیراویر به شکل معناداری بهتر بوده است.
(از 4 مطالعه وارد شده در این آنالیز فقط یک مورد تاثیر معنادار داشته).
نتیجه گیری کلی: احتمالااین دارو بتواند در بیماران mild to moderate روی پاک شدن ویروسی تاثیر داشته باشد وبه تهیه شواهد بیشتر تاکیدشده است.
مجله ی J Infect. تاریخ: می 2021:
در این مطالعه نشان داده شده است که فاویپیراویر تاثیری روی بهبود بالینی وپاک شدن ویروسی ندارد.نیاز به انجام RCT های بیشتر می باشد
مجله ی Eur J Clin Microbiol Infect Dis و تاریخ : آگوست2021
فاویپیراویر براساس هفت مطالعه در بیماران moderate to severe روی مرگ آنها اثری نداشته است. همین طور بر اساس 5 مطالعه این دارو برروی تهویه مکانیکی هم اثر معنادارنداشته است.
در این مطالعه بیماران در ICU بررسی نشده بوده اند.نتیجه گیری کلی این که این دارو روی مرگ و تهویه مکانیکی اثری ندارد ونیاز به RCT های بیشتراست.
مهم: درمورداین متاآنالیز ها باید توجه داشت که اولابسیاری ازمطالعات اولیه وارد شده درآنها یکسان است و ازاین نظر همپوشانی وجود دارد. این متاآنالیزها با محدودیت ها ومشکلات فراوانی روبرو بوده اند:
1- تعدادمطالعات اولیه وحجم نمونه آنهاکم بوده است وهمگی توصیه به انجام مطالعات بیشترکرده اند.
2- فاویپیراویر دراین مطالعات با دز و درطول مدت زمان متفاوت ازهم داده شده است.
3- تعریف پیامدها مثل پاک شدن ویروسی و بهبودبالینی خیلی تفاوت داشته است.
4- از نظرمیزان بایاس اکثرا مطالعات ریسک متوسط تابالا داشته اند.
5- گروه های مورد مقایسه با فاویپیراویر بسیار متفاوت بوده ودرآنها از درمانهای متفاوتی استفاده می شده است.
و اما از ترایال های جدیدتر منتشرشده در مورداین داروکه دراین متاآنالیزها استفاده نشده یا کمتراستفاده شده:
یکی مربوط به ایران است (Int Immunopharmacol) به صورت open label وروی بیماران moderate to severe بوده که نشان داده است که روی بستری در ICU و اینتوبیشن و مرگ و کوتاه کردن مدت زمان برای بهبودی موثر نبوده است.
دیگری در scientfic report منتشر شده و درآن مقایسه با هیدروکسی کلروکین صورت گرفته وچون تفاوت بین دو گروه نبوده مشخص کرده است که این دارو می تواندجایگیزینی موثر برای هیدروکسی کلروین باشد!
ترایال دیگری با 150 بیمارmild to moderate انجام شده و در Int J Infect Dis منتشر شده ونشان داده است که روی میانه مدت زمان شدینگ ویروسی اثرگذار نیست اما مدت زمان بهبودی را سرعت می بخشد.
ترایالی با نام FACCT نیز نشان داده در بیماران moderate to severe ترکیب فاوپیراویر با هیدروکسی کلروکین تاثیری روی مدت زمان بهودی و مرگ 28 روزه نداشته است.
مطالعاتی در آمریکا و دیگر کشورها بر روی بیماران کووید-19 با شدت MILD نیز در حال انجام است. تریال PRINCIPLE نیز اعلام کرده است که داروی فاویپیراویر را مورد بررسی قرار خواهد داد.
