خواص برخی از ميوه ها و سبزيها
خواص ميوه ها و سبزيها در طب امام صادق عليه السلام
علم تأكيد مى كند كه ميوه ها و سبزيها تأثير خاصى در بسيارى از بيماريها دارند، از اينرو پزشكان خوردن آن را بخصوص براى بيماران ريوى و مبتلايان به نقرس و مانند آنها توصيه مى كنند.
شك نيست كه تأثير ميوه ها در جسم بشر مانند ساير غذاهاست؛ يعنى تأثير آن تابع تركيب شيميايى به نسبت ترشى يا شيرينى و داشتن ازت در آن است و لذا بعضى از آنها هضم كننده و بعضى مُليّن و بعضى ادرار آور و بعضى مقوى است و تأثيرات و خواص فراوانى دارند.
بايد دانست كه بهترين چيزى كه از نظر بهداشت لازم است و پزشكان بيماران خود را همواره به آن توصيه مى كنند، شستن ميوه و پاك كردن آن از گرد و خاك و آلودگى هاى ديگر است. پس اگر انسان ميوه را بدون شستن بخورد، در حالى وارد بدن مى شود كه حامل ميكروب است و ميكروب در معده جايگيرى مى كند و در اين هنگام چيزى كه از آن فرار مى كرد عارض او مى شود و ميكروب در بدن اثر مى گذارد. براى همين است كه پزشكان همواره بيماران خود را توصيه مى كنند كه پيش از خوردن ميوه آن را بشويند و از خوردن ميوه نشسته پرهيز كنند.
امام صادق (عليه السلام) پيش از آنكه طب اين موضوع را دريابد و پزشكان به آن توجه كنند، آن را مورد تأكيد قرار داده است. او مى فرمايد: «هر ميوه اى سمّى دارد، آن را با آب بشوييد و در آب فرو ببريد»(1).
مى گوييم كه منظور امام از سمّ، همان ميكروبهايى است كه در آن وجود دارد و آنها را به سمّ تشبيه كرده چون مضر است .
اكنون بعضى از ميوه ها و سبزيها را براى نمونه ذكر مى كنيم چون ذكر همه آنها در اين مختصر نمى گنجد:
خواص برخی میوه ها
– انگور
امام صادق (عليه السلام) فرمود: «انگور عصب را محكم مى كند و ناراحتى را از بين مى برد و نفس را پاك مى كند»(2).
پزشكان گفته اند: انگور سه كار را با هم انجام مى دهد: مسهل معده و پاك كنده خون و غذا براى بدن است و آب آن باعث تجديد قوا مى شود و گردش خون را تنظيم مى كند و براى گازهاى معده مفيد است و نيز كبد و كليه را مداوا مى كند و تب را مى برد و براى سوء هاضمه و نقرس و بيماريهاى قلب و صفرا و باد و بواسير سودمند است و از پيشروى سل و سرطان جلوگيرى مى كند.
دانشمندان دارو شناس مى گويند: انگور ترشحات معده را زياد مى كند و به طحال و ستون فقرات مفيد است و در آن اندكى گاز ارسنيك وجود دارد كه باعث زيبايى رنگ صورت مى شود و لذا براى بيماران سفليس و سل و سرطان فايده دارد. همچنين انگور داراى ويتامينهاى اى – ب – ث مى باشد.
مى گوييم : در سخنان امام با اينكه مختصر است، تأمل كنيد و ببينيد كه چگونه به بيشتر اين فوايد و منافع اشاره فرموده است .
– سيب
امام (عليه السلام) فرمود: «سيب بخوريد كه حرارت را برطرف مى كند و درون را خنك مى كند و تب را مى برد»(3).
و فرمود: «اگر مردم مى دانستند كه سيب چه خواصى دارد، بيماران خود را جز با آن مداوا نمى كردند و آن سريع ترين اثر را در قلب دارد و آن را شاد مى كند»(4).
و فرمود: «به تب دارانتان سيب بدهيد كه چيزى نافع تر از آن نيست».
اين چيزى است كه امام در كلمات كوتاه و جامع خود بيان كرده و پزشكان گفته اند سيب نشاط آور و تقويت كننده قلب و دماغ و كبد است و هم خوردن و هم بوئيدن آن مفيد است و نيز سيب براى خفقان و تنگى نفس فايده دارد و ضعف دهانه معده را اصلاح مى كند و اشتهاآور است و سيب پخته براى سرفه خوب است و بيماريهاى پوستى و بيخوابى را تخفيف مى دهد. مى گوييم: هر صد گرم آن 65 واحد ويتامين آ و 15 واحد ويتامين ب و 30 واحد ويتامين ث دارد.
– انار
امام صادق (عليه السلام) فرمود: «كودكانتان را انار بخورانيد كه سبب سرعت رشد و جوانى آنها مى شود».(5)
و اينكه هيچ كس از آن بى نياز نيست ولى علم امروز خواص آن را پس از بررسيهاى بسيار، به دست آورده است .
پزشكان مى گويند: در خرما فوايد بسيارى وجود دارد. خرما بدن را گرم مى كند و خون غليظ پاكيزه اى به وجود مى آورد و اگر با شير خورده شود قوه باه (نیروی جنسی) را تقويت مى كند و جوشيده آن در التهاب و سرفه هاى خشك و التهابهاى ريه و تحريكها مجارى ادرار مفيد است و خرماى خشك در خونريزى و اسهال و اصلاح لثه منفعت دارد و گفته شده كه براى سرطان نيز نافع است چون داراى ماده منيزيم مى باشد كه در سرطان اثر دارد. همچنين پژوهشگران تأكيد دارند كه در سرزمينهايى كه خرما زياد است، سرطان كم است و بزودى در آينده خواص ديگر خرما نيز كشف خواهد شد تا اين سخن امام روشن شود كه در خرما شفاست و بيمارى ندارد.
مى گوييم : در خرما ويتامينهاى ب و ث وجود دارد و محتوى قند و سلولز و مواد آلبومين و املاح معدنى و منيزيوم مى باشد.
فواید برخی سبزیها
– كاهو
امام صادق (عليه السلام) فرمود: «بر شما باد كاهو كه خون را صاف مى كند»(13).
پزشكان گفته اند: كاهو انواع ويتامينها را دارد و در آن بسيارى از املاح معدنى وجود دارد، مشروط بر اينكه آن قسمتى كه بيشتر آفتاب ديده بخوردند.
«نيومان» دانشمند شيمى دان مى گويد: كاهو از نظر داشتن آهن بسيار غنى است و گلبولهاى قرمز خون را زياد مى كند و لذا صورت و لبها را سرخ مى كند و اعصاب را آرامش مى بخشد و خواب آور است و چشم را شفاف مى كند و به رنگ مو مى افزايد.
مى گوييم: همه اينها از اثرات تصفيه خون است. پس در اين سخن امام تأمل كن؛ و نيز گفته اند كه كاهو داراى ويتامينهاى اى – ب – ث مى باشد و در آن يد و كلسيم و مواد قندى و چربى نيز وجود دارد و اگر خوب جويده شود به هضم غذا كمك مى كند.
– كاسنى
امام صادق (عليه السلام ) فرمود: «چه سبزى خوبى است كاسنى» (14).
و فرمود: «بر تو باد كاسنى كه نطفه را زياد و فرزند را زيبا مى كند»(15).
و فرمود: «هر كس شب كند در حالى كه در شكم او هفت برگ كاسنى است، آن شب را از قولنج در امان خواهد بود»(16).
پزشكان گفته اند: كاسنى براى ضعف اعصاب و ضعف بينايى و فاسد شدن خون مفيد است و بدن را پس از ضعف و لاغرى تقويت مى كند و قلب و كبد و كليه را فعال مى سازد و رحم زنان را تميز مى كند و تب را برطرف مى سازد.
مى گوييم : خدايا سخن امام چقدر رسا و جامع است و همه اين خواص را كه پس از اين مدت طولانى گفته اند شامل مى شود. درباره اين سخن امام كه فرمود: «نطفه را زياد و فرزند را زيبا مى كند» تأمل كن كه در آن دو خاصيت براى كاسنى ذكر شده و اين دو خاصيت حاصل نمى شود مگر پس از تعديل رحم و پاكى آن و پس از تقويت قلب و اعصاب و پس از آنكه بدن قوت بگيرد؛ گويا كه امام همه اين منافع را با گفتن آن جمله در نظر داشته است .
در اينجا به اين مقدار اندك از گفته هاى امام صادق (عليه السلام) در باره خواص و منافع ميوه ها و سبزيها اكتفا مى كنيم. اين نمونه ها نشانگر سرشارى علم او و گستردگى شناخت او از علم طب است .
____________________
پی نوشت:
1- طب الائمه و كشف الاخطار
2- كشف الاخطار
3- وسائل الشيعه، ج 3 ص 40
4- كشف الاخطار
5- وسائل الشيعه
6- كافى
7- وسائل الشيعه، 301
8- همان
9- همان
10- كافى
11- كافى
12- همان
13- كافى
14- بحار، ج 14
15- همان
16- همان
کدمطلب:97082343
