آشنایی با لغات و اصطلاحات طب اسلامی ایرانی: دیابیطس (Diabetes)

دیابیطس (Diabetes): ذیابیطس. دیابت. دولاب. زلق الکلیۀ. بیماری قند. زلق الامعاء الکلیه .دولابیه. زودی تشنه شدن و آب خواستن و زودی دفع بول را به دولاب مانند کرده اند و این علت را به یونانی دیابیطس گویند و معنی آن به پارسی دولاب است. که بعضی آنرا مرادف سلس البول گفته اند و بعضی گویند ذیابیطس بیماری باشد مانند سلس البول و فرق میان آن دو آن است که در سلس البول اختیار نمی ماند لکن درذیابیطس بیمار را اختیار حبس و اراقه برجای است. ذیابیطس بیماری باشد که در آن ترشح استفراغ بول به افراط است محتوی مادۀ شکری و علاج آن مراعات و پرهیز و احتماء ممتد و جدی است. (از دهخدا).

بیماری ناشی از کاهش ترشح انسولین از لوزالمعده که علائم آن خوردن و آشامیدن و ادرار زیاد و کاهش وزن و جوش های چرکی پوست است. کاهش ترشح انسولین موجب انباشته شدن قند در خون و دفع آن در ادرار می شود. بیماری قند به عوامل ارثی بستگی دارد و در صورت وجود زمینۀ ارثی مساعد، چاقی، حاملگی های مکرر و عوامل ناشناخته دیگر موجب بروز آن می شود.