“غربالگری” طرحی برای رسمیت بخشیدن به مجوزهای غیرشرعی “سقط جنین” + پاسخ استفتائات
در حال حاضر در بسیاری از مواردی که در پی غربالگری مادران باردار، مجوز رسمی “سقط جنین” صادر می‌شود و برخی از مادران به‌دلایل مختلف از انجام این سقط استنکاف می‌کنند، در نهایت نوزاد مربوطه در کمال صحت و سلامت متولد می‌شود!
پیش از این در قالب مطلبی به بررسی وضعیت “غربالگری” مادران باردار در قالب طرح ملی که هم‌اکنون در سطح کشور در حال اجراست و ارائه مجوزهای “سقط جنین” بی‌مورد به‌بهانه‌‌های بی‌اساس پرداختیم.
در مطلب مورد اشاره با عنوان “آیا سقط جنین با تأیید غربالگری جایز و شرعی است؟ + پاسخ آیت‌الله سیستانی” بر این مسئله تأکید شد که در جریان اجرای طرح غربالگری در سطح کشورمان و مواردی که در آنها رأی به سقط جنین مادران به‌بهانه‌‌هایی مانند عدم تشکیل قلب جنین در نخستین ماه‌های بارداری و… صادر می‌شود، بر اساس بررسی‌های صورت‌گرفته و پرسش‌نامه‌های مستند اخذشده از مادران حاضر در طرح غربالگری، در بسیاری از مواردی که پس از غربالگری صورت گرفته، رأی به سقط جنین صادر شده و مادران به‌دلایل مختلف از انجام سقط جنین، استنکاف داشته‌اند، پس از تولد نوزاد مربوطه و سلامت همه‌جانبه مادر و نوزاد، تشخیص غلط غربالگری و حکم صادره مبنی بر لزوم سقط به اثبات رسیده است!
اما با وجود این حقیقت تلخ تا به امروز، طرح غربالگری به همان صورت و شکل گذشته در حال انجام است و هیچ تغییری در راستای اصلاح این رویه غلط و رأی‌های صادره سقط جنین در موارد بی‌مورد، صورت نگرفته است!
در ادامه پاسخ مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله سیستانی به 3 سؤال در قالب استفتا درباره سقط جنین و طرح غربالگری که توسط جمعی از طلاب، پزشکان متخصص و کارمندان پزشک قانونی و ادارات مرتبط با طرح غربالگری صورت گرفته است، آمده است:
مرجع عالی‌قدر حضرت آیت‌الله العظمی سیستانی مدظله‌العالی
سلام علیکم و رحمةالله
استحضار دارید که طرح موسوم به «غربالگری» علی‌رغم محدودیت و گاه ممنوعیت آن در بسیاری از بلاد دنیا، در کشور ما به‌خصوص در میان شیعیان چند سالی است که به‌طور جدی، فراگیر شده و اکثر قریب به اتفاق خانواده‌ها اعم از متدین و غیرمتدین، غربالگردی را جزء مراحل و مراقبت‌های ضروری ایام بارداری تلقی می‌کنند؛ این در حالی است که طرح غربالگری دارای ملاحظات قابل توجهی است از جمله:
ــ هدف مهم از اجرای این طرح، جلوگیری از تولد بچه‌های ناقص‌الخلقه است که نوعاً ــ بر فرض صحت تشخیص ــ بقاء آن در دوران حمل، خطری برای جان مادر ندارد و غالباً مسأله هزینه نگهداری فرزند پس از تولد توسط سازمان‌های بهزیستی کشور مطرح است.
ــ اکثر موارد فوق مربوط به بیماری سندرم داون است.
ــ تشخیص معلولیت از طریق غربالگری، درصدِ خطای قابل توجهی دارد به‌گونه‌ای که مراکز درمانی مربوطه، درصد خطای آن را 20 درصد عنوان می‌کنند، هرچند به‌نظر می‌رسد با توجه به استقراء اجمالی که توسط معتمدین در موارد متعدد صورت گرفته، این درصد عملاً بسیار بالاتر از این باشد.
ــ در مواردی که بر اثر غربالگری دستور سقط جنین داده شده، نمونه‌های فراوانی وجود دارد که معلوم شده جنین کاملاً سالم بوده است.
اکنون از شما مرجع عالی‌قدر به‌عنوان نماینده ولی عصر ارواحنا فداء و عجّل الله تعالی فرجه الشریف تقاضا می‌کنیم با عنایت به نکات فوق نسبت به پرسش‌های ذیل ما را یاری کنید؛ امید است با راهنمایی‌های حضرت‌عالی بتوانیم وظیفه خود را به‌درستی تشخیص داده و در جهت حفظ جان جمعیت زیادی از نسل شیعه و جنین‌های بی‌پناه قدمی برداریم:
سؤال: اگر در بررسی پریناتال (مراقبت‌های دوران بارداری) و برخی از مراحل غربالگری مانند «آمنیو سنتزcvs» این خوف برای مادر وجود داشته باشد که انجام آزمایشات مربوطه ــ خود ــ موجب مرگ جنین یا وارد آمدن آسیب قابل توجه به وی می‌شود، آیا می‌تواند خود را در معرض چنین آزمایشاتی قرار دهد؟
پاسخ آیت‌الله سیستانی: “اگر احتمال وارد آمدن آسیب جدی، احتمال قابل توجهی باشد و انجام این آزمایشات آنچنان که مفروض سؤال است برای حفظ جان جنین یا مادرش ضروری نباشد، اقدام به آن حرام است”.
سؤال: آیا پزشک می‌تواند با وجود چنین احتمالی اقدام به انجام این آزمایش کند؟
پاسخ پاسخ آیت‌الله سیستانی: “در فرض بالا اقدام پزشک نیز جایز نیست”.
سؤال: با توجه به اینکه در بسیاری از موارد خانم‌های باردار پس از اطلاع از وضعیت نهایی آزمایش و وجود معلولیت در نتیجه آزمایش، اقدام به سقط جنین می‌کنند، آیا پزشک با داشتن ظن‌قوی یا اطمینان به این امر، می‌تواند سقط یا اجازه سقط را صادر کند؟ و آیا اصلاً پزشک در موارد احتمال یا حتی اطمینان به وجود معلولیت، می‌تواند اجازه سقط صادر کند؟
پاسخ آیت‌الله سیستانی: “اگر از موارد جواز شرعی سقط نباشد مثل آنکه خوف ضرر جانی برای مادر نیست و ابتلا به حرج نیز یقینی و مورد اطمینان نباشد (هرچند به این جهت که آزمایشات درصد خطای قابل توجهی دارد)، پزشک حق ندارد مجوز سقط صادر کند، چه اینکه به انجام سقط توسط مادر اطمینان داشته باشد یا نه”
کدمطلب: Dr98061601
