مسکن ایده‌آل از نگاه پیامبر و اهل‌بیت علیهما السلام
مسکن ایده‌آل از نگاه پیامبر و اهل‌بیت(ع)
حفظ سادگی و بی پيرايگی منزل و به دور از ماديات و استفاده از #هنر_اسلامی، فضای منزل را زيبا ساخته و موجب آرامش روحی و روانی ساکنان می‌شود.
سرویس علمی فرهنگی خبرگزاری «حوزه»، سومین بخش از سلسله مباحث معماری اسلامی ساخت مسکن به سبک غربی به قلم حجت الاسلام فولادی را منتشر می نماید
ابعاد ظاهری مسكن:
فضای زمين و زيربنای مسكن از نظر اسلام، شامل فضای بيرونی منزل يعنی اتاق يا اتاق هايی كه مخصوص مراجعات بيرونی منزل و رفت و آمد ميهمانان می باشد از فضای درونی كه متعلق به همسر و فرزندان است، بايد جدا باشد تا رفاه و آسايش و امنيت خانواده در حدّ أعلی تأمين گردد.
? فضای داخلی يا اندرونی هم از چند اتاق همچون؛ اتاق والدين، اتاق مخصوص فرزندان، اتاق مخصوص عبادت و نيز قسمت سرويس بهداشتی تشکیل شده كه بايد در مكانی پوشيده قرار داشته تا عفت و حياء در بین خانواده محفوظ بماند.
✔️ ارتفاع مسكن:
از مجموع روايات نقل شده از حضرات معصومين عليهم السلام استفاده می شود که احداث ساختمان مرتفع شايسته نيست.
امام صادق عليه السلام فرمودند: سقف خانه را هفت تا هشت ذراع بيشتر قرار ندهيد (حدود 3 الي 3 و نيم متر) كه عوارضی برای اهل خانه دارد و اگر بيشتر از سه متر بود، بالای آن آية الكرسی نوشته شود تا عوارض منفی آن برطرف گردد.
پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله فرمودند: ساختمان بلند و مرتفع، حقوق همسايه ها را ضايع می سازد و ايشان از مردی انصاری كه در مدينه ساختمان بلند و مرتفعی ساخته بود، رو برگردانده و فرمودند: چنين بناهای بلندی برا ديگر ساختمان های محل، زحمت و مزاحمت ايجاد کرده و جريان هوا و نور را از آنان دريغ مب دارد.
✍ (احكام و آداب مسكن غلامرضا گلي زواره ص 92)
✔️ پشت بام ساختمان:
مستحب است اطراف بام منزل به اندازه يك متر ديوار كشی شود. امام صادق عليه السلام فرمودند: استراحت بر روی بامی كه ديوار كشی نشده، جايز نيست. راوی سؤال کرد: اگر از سه طرف ديوار باشد چگونه است؟. حضرت فرمودند: كفايت نمی كند و بايد از چهار طرف ديوار كشی شده باشد.
✍ (حلية المتقين ص 233)
✔️ فضای داخلی منزل:
از نظر اسلام لازم است فضای داخلی منزل از هرگونه تجملات، تزيينات و مجسمه های انسان و حيوان به دور باشد. حفظ سادگی و بی پيرايگی منزل و به دور از ماديات و استفاده از هنر اسلامی، فضای منزل را زيبا ساخته و سبب آرامش روحی و روانی ساکنان آن خواهد گردید.
نقل شده که همۀ اطراف اتاق امام صادق عليه السلام، مزیّن به آية الكرسی بوده و در سمت قبله و مکان عبادت آن حضرت نیز از آيات قرآن استفاده شده بود. اسلام از زيبايی و زينت متعارف كه با موازين شرعی مطابقت داشته باشد، استقبال مي كند.
امام صادق عليه السلام می فرماید: خداوند دوست دارد هرگاه به بنده ای نعمتی ارزانی داشت، آثار آن نعمت را در او ببيند. سؤال كردند: چگونه؟. حضرت فرمودند: استفاده از لباس خوب، بوی خوش، منزلی تميز كه با گچ سفيد كاري شده باشد و فضای بيرونی منزل تميز باشد و داخل منزل از روشنايی و نور خوب بهرمند باشد.
✔️ فضای كلی مسكن:
داشتن مسكن خوب و وسيع در روايات از سعادت يك مسلمان شمرده شده و از مسكن تنگ و خانه كوچك نكوهش گردیده است.
البته داشتن خانۀ وسيع با روی آوردن به تجمل و رفاه زدگی فرق مي كند. منزل وسيع به معنای آن كه اتاق های متعددی داشته باشد كه همسر، فرزندان و ميهمانان بتوانند به راحتی از فضای خانه استفاده كنند.
حضرت علی عليه السلام وسعت صحن و حيات منزل را جزء شرافت منزل دانسته و برتری اتاق پذیرایی و همسايه خوب را جزء بركت خانۀ خوب شمرده اند.
احكام مربوط به ساختمان سازی:
زمينی كه مسكن در آن احداث می شود، نبايد غصبی باشد؛ همچنين استفاده از مصالح حرام به شدت منع شده و مايۀ ويرانی منزل خواهد شد.
رسول خدا صلی الله عليه و آله فرمودند: هر كس يك وجب از زمين ديگران را غصب نماید در قيامت تا هفت طبقۀ آن قطعه زمين را بر گردنش می آويزند.
✔️ مسأله‌ی شرعی:
كسی كه در مِلك غصبی نماز بخواند اگرچه روی فرش غصبی و تخت و مانند اينها باشد، نمازش باطل است.
(توضيح المسائل مسأله‌ي 866)
امام صادق عليه السلام فرمودند: كسی كه مالی را از راه غير حلال كسب كند، خداوند ساختمان و مصالح ساختمانی را بر او مسلّط می سازد.
✍ (فروع كافی ج6 ص531)
یا در جای دیگر امام صادق عليه السلام می فرماید: خداوند متعال ساختمان هايی دارد كه انتقام گيرنده ناميده می شود پس اگر خداوند به بنده ای مالی عطا كند و او حق آن را (خمس، زكات و انفاق های مستحبی) پرداخت نكند آن را بر او مسلّط می كند پس مالش را در آن صرف می كند و می ميرد و ساختمان را می گذارد و می رود.
✍ (من لا يحضره الفقيه ج4ص427)
