مقاله شماره دوازدهم: سم دیازینون یک تهدید خطرناک برای آسیب به اندام های داخلی بدن جانداران است

مقاله علمی شماره دوازده:  تأثیرات دیازینون بر بقا، پارامترهای خون، آبشش ها و کبد ماهی کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idella Valenciennes, 1844؛ Teleostei: Cyprinidae)

چکیده: دیازینون (DZN) یک آفت‌کش گسترده‌ استفاده است که می‌تواند بر اعضای حیاتی موجودات آبزی غیر هدف – به خصوص ماهی‌ها – تأثیر بگذارد. این مطالعه سمیت حاد (LC50) شش غلظت DZN (0.5، 0.75، 1.5، 2، 2.5 و 3 میلی‌گرم بر لیتر) را ارزیابی کرد و بر اساس ارزیابی آن پس از 24، 48، 72 و 96 ساعت، دو غلظت زیرکشنده برای آزمایش سمیت مزمن (0.01 و 0.05 میلی‌گرم بر لیتر) را برای 21 روز در معرض قرار دادن بچه ماهی کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idella Valenciennes, 1844) به DZN معرفی کرد. غلظت‌های کشنده متوسط DZN در 24، 48، 72 و 96 ساعت به ترتیب 1.83، 1.57، 1.35 و 1.12 میلی‌گرم بر لیتر بودند. سپس، مشاهدات بافت‌شناسی پس از 96 ساعت LC50 نشان داد که در غلظت‌های پایین آفت‌کش (0.5 تا 1 میلی‌گرم بر لیتر) تورم لامل‌های اولیه آبشش و در غلظت‌های بالاتر (1.5 تا 3 میلی‌گرم بر لیتر) نکروز گسترده لامل‌های اولیه آبشش وجود دارد. همچنین، واکوئولیزاسیون سیتوپلاسمی و نکروز گسترده در بافت کبد مشاهده شد. افزایش موکوس پوستی، شنای بی‌تعادل روی سطح آب و افزایش حرکات آبششی در طول مواجهه مزمن مشاهده شد. پارامترهای خونی مانند هماتوکریت، شمارش گلبول‌های قرمز، شمارش گلبول‌های سفید، هموگلوبین و میانگین حجم گلبولی پس از 21 روز مواجهه با 0.05 میلی‌گرم بر لیتر DZN به طور معنی‌داری کاهش یافت (p<0.05). مطالعه حاضر نشان می‌دهد که DZN اثرات سمی متنوعی بر ماهی کپور علفخوار دارد که ممکن است برای سایر گونه‌های ماهی نیز خطرناک باشد.
pdf شماره 12