نوبرانه های نارس

«بسم الله الرحمن الرحیم»

موضوع:نوبرانه های نارس

متخصصین و کارشناسان تغذیه مصرف میوه را یکی از ضرورت های اساسی برای تامین سلامت بدن و مقابله با انواع بیماری ها عنوان می کنند و به وفور افراد را به مصرف انواع میوه ها ترغیب می کنند.اما تا به حال به این موضوع اندیشیده اید برخی میوه ها حتی می توانند برای افراد اثرات سوء و مضری نیز داشته باشند؟!

در قرآن کریم ذکر شده :

«الَّذی خَلَقَ فَسوّی و الَّذی قدَّر فَهدی»

آن خدایی که عالم را خلق کرد و همه را به حد کمال رسانید و هر چیزی را قدر و اندازه ای داد و هدایت نمود.[1]

خداوند، آفریدگار هستی برای هر چیزی اندازه ای قائل شده است و هر موجودی طبق برنامه ویژه ای سامان دهی شده است و نه تنها در بشر بلکه در گیاهان نیز این موضوع صادق است.

لذا همانطور که یک جنین نارس دارای مشکلات عدیده ای خواهد بود، گیاهان نیز در صورتی که مراحل نمو مربوط به خود را تکمیل نکنند نه تنها مفید نخواهند بود بلکه ضررهایی نیز خواهند داشت.

در آیه ای دیگر ذکر شده است:

« وَالْأَرْضَ مَدَدْنَاهَا وَأَلْقَيْنَا فِيهَا رَوَاسِيَ وَأَنْبَتْنَا فِيهَا مِنْ كُلِّ شَيْءٍ مَوْزُونٍ»

و زمین را بگستردیم، و در آن کوه های عظیم بر نهادیم و از هر گیاه و هر نبات، مناسب و موافق حکمت و عنایت برویاندیم[2]

بهتر است که میوه ها در همان محیطی که در آن رشد کرده اند مورد مصرف قرار گیرند؛ لذا استفاده از میوه هایی نظیر موز که به شکل نارس چیده می شوند و به صورت مصنوعی به حالت رسیده در می آیند و به طور طبیعی مراحل رشد و نمو خود را تکمیل ننموده اند، توصیه نمی گردد و طبق آیه فوق جایگاه رویش هر میوه ای بسته به حکمت و عنایت الهی می باشد و بهتر است هر میوه ای در مکان رویش خود مصرف گردد و میوه هایی که در شرایط آب و هوایی نامتناسب با محل سکونت فرد مصرف کننده رشد یافته است؛ مورد استفاده قرار نگیرد.

هم چنین در قرآن کریم آمده است که:

وَهُوَ الَّذِي أَنْشَأَ جَنَّاتٍ مَعْرُوشَاتٍ وَغَيْرَ مَعْرُوشَاتٍ وَالنَّخْلَ وَالزَّرْعَ مُخْتَلِفًا أُكُلُهُ وَالزَّيْتُونَ وَالرُّمَّانَ مُتَشَابِهًا وَغَيْرَ مُتَشَابِهٍ ۚ كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذَا أَثْمَرَ

و او آن خدایی است که برای شما بستانها از درختان داربستی و درختان آزاد و درختان خرما و زراعتها که میوه و دانه‌های گوناگون آرند و زیتون و انار و میوه‌های مشابه و نامشابه آفرید. شما هم از آن میوه‌ها هرگاه برسد تناول کنید .

ازامام رضا(ع)نقل شده است: 

أَنَّ الثِّمَارَ إِذَا أَدْرَكَتْ فَفِيهَا الشِّفَاءُ لِقَوْلِهِ كُلُوا مِنْ ثَمَرِهِ إِذا أَثْمَرَ[3]

طبق این آیه و روایت ، بر این مورد تاکید شده است که افراد، بایستی میوه های به حد کمال رسیده را تناول کنند و شفا در میوه های رسیده است.

در گیاهان چندین نوع هورمون نظیر سیتوکنین، اتیلن، اکسین و..  وجود دارد که هر کدام وظایف اختصاصی در ارتباط با رشد و نمو گیاه را ایفا می کنند؛ بطوریکه گاز اتیلن طبیعی تولید شده از میوه ها، خود موجب بلوغ کامل آن می گردد که متاسفانه در عصر حاضر موادی مصنوعی برای تبدیل میوه های کال به حالت رسیده استفاده می شود. برای مثال گاز اتفون به طور مصنوعی جایگزین هورمون اتیلن شده است و در برخی موارد با استفاده از واکس ها و رنگ های مصنوعی ، کلسیم کاربید و محلول پاشی برخی هورمون های غیرطبیعی، اقدام به رساندن مصنوعی و حتی ظاهری میوه می گردد که این نمونه دستکاری ها می تواند اختلالات و بیماری هایی را بوجود آورد.

میوه های نارس حاوی فیبر های سختی می باشند که هضم و گوارش آن ها برای انسان امری دشوار است ، اما اگر مدت زمان تکامل میوه به طور طبیعی طی گردد، تغییرات فیزیولوژیکی ویژه ای در میوه ها رخ خواهد داد؛ برای مثال کربوهیدرات های پیچیده (پلی ساکاریدها) مثل نشاسته طی واکنش هایی به قند های ساده تر تجزیه خواهند شد و علاوه بر تسهیل شدن قابلیت هضم و جذب میوه، موجب شیرین تر شدن آن نیز می گردد.[4]

در میوه های کال حداکثر میزان پکتات کلسیم وجود دارد که موجب سفتی نسبی آن ها می گردد و عامل پیوند سلول های گیاهی می باشد که به مرور با بلوغ میوه،  ماده موجود در تیغه میانی سلول های گیاهی، توسط اتیلن متابولیزه شده و با جذب آب از حالت نامحلول به محلول درآمده و شکل آبدار، ژله ای و نرمی از میوه های رسیده را ایجاد می کند . بطوریکه پکتات کلسیم نامحلول موجود در میوه های کال ، می تواند عارضه ای چون سنگ کلیه را در پی داشته باشد.

دانشگاه اینسبروک اتریش طی مقاله ای اعلام داشت با رسیدن میوه هایی مثل سیب و گلابی ، کلروفیل سبزرنگ موجود در زیر پوست آن ها تجزیه خواهد شد و آنتی اکسیدان NCC  (کلروفیل های بدون فسفر) که فواید سرشاری دارد، تولید خواهد شد. آنتی اکسیدان ها موادی هستند که خاصیت ضد رادیکال آزاد داشته و به عنوان ماده ضد سرطان تولید می گردند. با آزاد شدن کلروفیل ها از کمپلکس پروتئینی بدلیل خاصیت فتوتوکسیک که دارند؛ تحت تابش نور انرژی جذب می کنند و با انتقال این انرژی موجب واکنش پذیری موادی مثل اکسیژن می شود در حالی که آنتی اکسیدان ها دارای اثر متضاد هستند و از اکسایش مواد جلوگیری خواهند کرد.[5]

لازم به ذکر است، میوه های رسیده دارای آنتی اکسیدان های فعال و فراوانی هستند در حالی که در میوه های نارس و سبزرنگ کلروفیل هنوز تجزیه نشده است و به رنگ سبز باقی مانده است.

فلانوئید یک نمونه مهم از آنتی اکسیدان ها می باشد که به کمک ویتامین ها در جلوگیری از تصلب شرایین و بیماری های قلبی و عروقی موثر است.

پیگمان ها یا رنگدانه هایی مثل کاروتینوئید نیز دارای خاصیت آنتی اکسیدانی و حفاظتی در مقابل رادیکال های آزاد را دارند. این رنگدانه های طبیعی بصورت محلول در چربی بوده و قابلیت تبدیل به ویتامینA  (رتینول) را دارا می باشد.

کاروتینوئید ها انواع مختلفی دارند مثل:

1.    کاروتن شامل بتا و آلفا کاروتن که نمایانگر رنگ نارنجی می باشد.

2.    لیکوپن که رنگ قرمز را نشان می دهد.

3.  گزانتوفیل ها که هیدروکربن هایی حاوی اکسیژن می باشند و اکسید شده بوده و نمایانگر رنگ زرد می باشند.

با تجزیه و کاهش میزان کلروفیل، رنگ کاروتینوئید ها بارزتر می گردد و باعث رنگدهی به میوه ها می شود؛ مثلا با رسیدن توت سیاه و فراوان شدن رنگدانه های آن موجب حفظ عملکرد مغز در برابر CVP (فشار مرکزی سیاهرگ) و سرطان می گردد.[6]

در میوه های رسیده با فعال شدن برخی آنزیم ها مواد معطری بنام استر تولید می گردد؛ مثلا استات ایزوپنتیل بوی موز و والرات ایزوپنتیل بوی سیب را ایجاد می کند.رایحه این میوه ها خواص ضد افسردگی و استرس را داشته و آرامبخش خواهند بود.

در روایتی از امام باقر (ع) آمده است :

هر وقت خواستید سیب بخورید، اول آن را ببویید و سپس بخورید که اگر چنین کنید تمام دردها از بدنتان می رود و بلا و سختی را ساکت می کند.[7]

رایحه میوه ها همچنین موجب تنظیم روابط بین گیاهان و جانوران شده و در امر گرده افشانی و تولید مثل گیاهان حائز اهمیت است و در دانش اکولوژی مورد اهمیت قرار گرفته است [8]

لذا با توجه به گرده افشانی گیاهان در فصل بهار، مصرف میوه های نارس می تواند موجب بروز حساسیت و آلرژی بشود.

نظر به اینکه فیبر های میوه های کال سخت و غیر قابل گوارش است؛ مصرف این قبیل میوه ها موجب حالت سنگینی معده و انسداد روده می گردد و با تحریک سیستم ایمنی بدن ایجاد تهوع و استفراغ را به همراه دارند ومیزان عملکرد بدن  در جهت دفع این مواد افزایش یافته و با تحریک بیش از اندازه لوله ی گوارش و به دلیل مقاوم بودن ساختار این میوه ها در مقابل آنزیم های گوارشی، موجب دهیدراتاسیون و اسهال می گردند و بدن حالت تدافعی، در جهت حذف موادی که مطابق میل و طبیعت بدن نیستند را خواهد داشت؛ در نتیجه مواد بدون فرآوری دفع شده و در افرادی با شرایط خاص مثل بانوان باردار باعث سقط جنین خواهند شد.

ترشی میوه های کال که بدلیل غلظت بالای اسیدهای آلی شامل اسیدسیتریک و مالیک اسید می باشد، می توانند اثرات جانبی مثل پوسیدگی مینای دندان و حساسیت لثه ها را بر فرد  داشته باشد و بالا بودن غیر طبیعی میزان این اسیدها در مواردی موجب ایجاد ناراحتی های معده مانند زخم های معده می شود.[9]

خرمالوی نارس نیز بدلیل وجود تانن فراوان، خاصیت قبض و گرفتگی داشته و علاوه بر اثرگذاری سوء بر لثه ها،ایجاد یبوست نیز می کند.

همچنین در افرادی که دچار فاویسم هستند  و  نسبت به مصرف بافلا حساس هستند که در طب نوین علت آن را فقدان آنزیم گلوکز ۶ فسفات در بیمار اعلام می کنند ، در صورت مصرف باقلای زرد و رسیده دچار کم خونی نخواهند شد و علائم فاویسم بروز نخواهد کرد.

از دیگر عوارض مصرف میوه های نارس می شود به افت ناگهانی فشار خون اشاره کرد که به دلیل بالا رفتن میزان پتاسیم و دفع سدیم ازبدن ایجاد می شود.

در برخی منابع ذکر شده است؛ مصرف میوه های نارس بصورت ناشتا وبه همراه آب عوارض چند برابری داشته و موجب مسمومیت شدیدتری خواهد شد.

رسول خدا (ص) میفرمایند:

سیب ترش موجب فراموشی است.[10]

بدلیل وجود ماده سمی لکتین که در برخی میوه های نارس به عنوان عامل دفاعی گیاهان در برابر گیاهخواران  می باشد و هنوز در میوه های نارس تجزیه نشده ، خود می تواند موجب بروز مسمومیت هایی گردد و با ترشح آنتی بادی ها، سیستم ایمنی بدن را تحریک خواهد کرد و خاصیت ضد ماده مغذی دارد ومانع جذب ریزمغذی ها به سلول های مغزی و آلزایمر خواهد شد.

لذا پیشنهاد می شود، میوه های نارس کمتر مورد استفاده قرار بگیرد ؛ به خصوص در افرادی مثل خردسالان،سالمندان و بانوان باردار این مورد باید رعایت شود و  مصرف میوه های رسیده و شیرین که مطابق میل و طبیعت بدن هستند؛ به همگی افراد توصیه می گردد.

اللهم عجل لولیک الفرج

گردآورنده:سادات

کدمطلب:

• ارتباط با مجموعه احیای سلامت
• خط مشی احیای سلامت در بازنشر مطالب مندرج در دیگر منابع