پاسخی به کلانتری/آیا “رشد ۵ برابری سرطان” و “نازایی ۲۰ درصدی” حاصل مصرف «تراریخت» در ایران نیست؟
علی ارجمند در پاسخ به اظهارات اخیر کلانتری در حمایت از تراریخت گفت: فقط در سرطان، طی۲ دهه، ۴۷۰ درصد رشد داشتهایم؛ نازایی در حال گذر از ۲۰درصد است و تعداد عملهای قلب باز در ایران به اندازه کل چین است. حتماً و یقیناً این شرایط به غذای مشکوک ربط دارد.
برنامه “دستخط” هفته گذشته (جمعه 15 شهریور 98)، میزبان عیسی کلانتری، معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان حفاظت محیط زیست بود. در بخشی از این برنامه، در مورد محصولات دستورزی شده ژنتیک (تراریخت) سؤالاتی مطرح شد. مطابق روال معمول چند سال گذشته، پاسخهای آقای دکتر کلانتری منصفانه و دقیق نمینمود. از همین رو، این برنامه با اعتراض نخبگان و دانشمندان حوزه بیوتکنولوژی، و فعالان حوزه کشاورزی همراه شد. علی ارجمند عین الدین، مسئول نمایندگی ولیفقیه در جهادکشاورزی البرز از جمله این افراد است. تحقیقات دامنهدار، جلسات، مناظرات، و فعالیتهای اجرایی پرحجم وی در حوزه تراریخت، موجب شد تألیف اثری در این زمینه را در دستور کار قرار دهد. کتاب «مسئله محصولات تراریخته در ایران» حاصل تتبع و تفحص و تفرّس او در این زمینه است. ارجمند، در یادداشت اختصاصی به خبرگزاری تسنیم به مباحث طرح شده در برنامه دستخط با استناد به آمار و اسناد پاسخ میدهد. متن سخنان وی از این قرار است:
“اخیرا جناب آقای دکتر کلانتری در برنامه دستخط گفتگویی داشتند. در این برنامه موضوعات مختلفی مطرح شد، که از جمله بخشی از سؤالات مجری برنامه درخصوص محصولات تراریخته بود. آقای کلانتری در ابتدا گفتند “باید ببینیم دنیا با این محصولات چگونه برخورد میکند”. بنده هم اتفاقاً این منطق را میپذیرم. در دنیا در 64 کشور، به دلیل ریسک بالا و احتمال خطرناک و آلرژن بودن این محصولات برای گروههای خطرناک (مانند زنان باردار، کودکان، سالمندان و بیماران) اعلام تراریختگی و لیبلگذاری الزامی است. ایران هم خوشبختانه جزو این کشورهاست. بقیه هم – جز 5 یا 6 کشور – موافق نیستند اما خب ممکن است قانون منع سفت و سخت نداشته باشند. از این 64 کشور 38 کشور کاشت را به دلیل عوارض وسیع زیستمحیطی کاملاً ممنوع کردهاند؛ و تنها واردات هدفمند و محدود این محصولات – آن هم با لیبلگذاری سختگیرانه – را انجام میدهند. از این 38 کشور، 28 کشور اروپایی است؛ اروپا مجموعاً 33 میلیون تن از این ارقام وارد میکند که بخش اعظم آن در تولید “سوختهای زیستیِ پاک” (بایوفیولها) و “خوراک دام” استفاده می شود.لذا این که تصور شود که همه دنیا پذیرفته و ما در این زمینه عقب ماندهایم، یک اشتباه بسیار فاحش است.
البته ما در مورد واردات هم مشکل اساسی داریم. مطابق آمارهای رسمی فائو، دور ریز 15 میلیارد دلاری – یعنی 30 تا 40 درصدی – محصولات غذایی در ایران، میتواند حداقل 15 میلیون نفر را سیر کند. جلوی اسراف باید گرفته شود، ارتقاء بازده کشاورزی با کشاورزی دانشبنیان، مدیریت منابع آب و فعالیتهایی از این دست نیز باید در دستور کار قرار گیرد. ما با “تولید محصولات سالم در کشور” موافقیم، اما در محصولات تراریخت، مانند کشورهای پیشرفته اروپایی، منطقاً وارداتِ این محصولات را ترجیح میدهیم، چرا که واردات، سلامت مردم را به خطر میاندازد، ولی کشت، هم سلامت مردم و هم سرزمین و کشاورزی و محیط زیست و اکوسیستم کشور را نابود میکند. ولی در عین حال غایت آرزوی ما تولید در داخل آن هم از ارقام سالم است و نه تراریخت.
دوم؛ در مورد خاص محصول برنج تراریخت گفتند که “ما برنج را دادیم دانشگاه شهید صدوقی یزد و آنها سلامت برنج را تأیید کردند”. در ادامه برنامه وقتی مجری محترم سؤال میکند “چطور است که وقتی سلامت این محصولات تأیید شده، در کشور تولید نمیشود؟” آقای کلانتری به راحتی “فشارهای سیاسی” را دلیل این مطلب میداند. باید به آقای دکتر بگوییم که آقای دکتر! برنج تراریخت در هیچ کجای دنیا کشت تجاری نمیشود. چطور است که ایران باید آزمایشگاه این محصولات باشد؟ ضمن اینکه شما بهتر از هر کس دیگری میدانید که وقتی بخواهند سلامت یک محصول تراریخته را در چهار دوره تأیید بکنند در دنیا بطور میانگین 14 سال زمان میبرد. شما زمانی گفتید دانشگاه یزد 4 سال روی این موضوع کار کرده، در حالی که از تأسیس واحد مطالعات غذایی دانشگاه یزد “یک سال و هفت ماه” گذشته بوده است! این تناقضگویی از طرف شما عجیب است.
گذشته از این، در ایران، فرهنگستان علوم پزشکی که بالاترین مرجعیت علمی را در حوزه سلامت کشور داراست با ضرس قاطع نسبت به این محصولات “نظر مخالف” اعلام کرده؛ که در سایت آنها منعکس و در دسترس عموم هست. وقتی چنین مرجعی در مورد سلامت این محصولات با قطعیت نظر مخالف دارد، تمرکز و استناد بر بررسی متناقض و عجیب یک مرکز تحقیقاتی چه معنایی میتواند داشته باشد؟ از این گذشته حتی وزیر محترم بهداشت و درمان هم نسبت به این موضوع نظر موافق ندارد؛ و موضع او – به درستی – بیشتر نسبت به این محصولات محتاط و منتقد است. بنابراین برخلاف نظر معاون محترم رئیسجمهور نسبت به سلامت این محصولات، انتقادات و اشکالات جدی از سوی مراجع رسمی وجود دارد.
کدمطلب:DA98062601