چرا دست و پایمان خواب می‌رود؟

وقتی برای مدت زیادی به صورت ثابت در یک جا می‌نشینیم، دست یا پایمان خواب می‌رود. چه اتفاقی در بدن افتاده که چنین می‌شود؟ آیا این خواب رفتن اندام‌های حرکتی ما خطرناک است؟

خواب‌رفتگی، مورمور و کرخ شدن موقت دست یا پا را چه کسی است که در طول زندگی خود تجربه نکرده باشد؟

وقتی برای مدت زیادی در حالتی یکنواخت می‌نشینیم ناگهان متوجه می‌شویم که پایمان کرخ و سنگین شده و موقع حرکت سوزن‌سوزن می‌شود. این علائم را اصطلاحا شکایات حسی خواب رفتن دست یا پا می‌نامند.

این حالت در اغلب موارد بی‌ضرر است و خطری ندارد، سریع ظاهر می‌شود و سریع هم از بین می‌رود. اندام را حرکت می‌دهیم یا شل می‌گذاریم تا آرام‌آرام این حالت‌ رفع شود و پایمان به وضعیت طبیعی برگردد.

همین حالت در دست‌ها هم رخ می‌دهد. اصولا هر قسمت از بدن می‌تواند خواب برود. اما چرا؟

دلیلش معمولا یک یا چند عصب است؛ اعصابی که تحت فشار قرار گرفته‌اند یا اکسیژن و مواد غذایی لازم را مثلا به علت بد نشستن دریافت نمی‌کنند. در این صورت اطلاعاتی که دائما میان آن عصب و مغز در جریان است درست رد و بدل نمی‌شود. وقتی عملکرد انتقال پیام‌ها از اعصاب محیطی به مغز مختل شد پارستزی یا حالاتی مانند مورمور یا گزگز شدن آن موضع خاص رخ می‌دهد.

اگر اطلاعات مربوط به این عصب گیرافتاده به مغز ارسال شود مغز به ما فرمان می‌دهد که با حرکت کردن، آن عصب را از فشار برهانیم. در غیر این صورت دست یا پایمان مدت زیادی در حالت خواب‌رفته باقی مانده و کرخ می‌شود.

 با این حال اگر کسی دست و پایش اغلب مواقع خواب می‌رود و با حرکت هم مدتی طولانی لازم است که به وضعیت طبیعی برگردد باید به پزشک مراجعه کند، چون که این می‌تواند علامتی از یک بیماری جدی باشد. برای مثال در بیماری‌های بیرون‌زدگی دیسک کمر، مولتیپل اسکلروزیس (ام‌اس) یا پلی‌نوروپاتی که آسیب اعصاب محیطی است چنین علامتی وجود دارد. پلی‌نوروپاتی یک بیماری ارثی است که در آن اعصاب به فشار بسیار حساس‌اند.