قطع عضو زنان ایرانی به خاطر ترس از سرطان

“احتمالاً توده ای که در رحم شما وجود دارد تبدیل به سرطانی کشنده خواهد شد”، “با یک جراحی آسان و دوره نقاهت کوتاه رحم و تخمدان هایتان را از دست خواهید داد”، شما اگر زنی باشید که به خاطر دردهای ناحیه لگن و خونریزی های غیر عادی به پزشک مراجعه کرده باشید ترجیح می دهید کدام یک از دو جمله ای را که ابتدای متن آمده بود، بشنوید؟

ترس از سرطان که در بسیاری از زنان و مردان ایرانی تبدیل به هراس مرضی یا همان فوبیا شده است آنقدر شایع است که به جرات می توان گفت تمام زنان ترجیح می دهند جمله دوم را بشنوند یعنی با عملی که البته آنقدر ها هم که بعضی پزشکان می گویند ساده نیست قسمتی از بدنشان را از دست بدهند اما حتی با احتمال ابتلا به سرطان رو به رو نشوند البته این تصمصیم در نگاه اول منطقی است اما بسیاری از متخصصان اعتقاد دارند خیلی از واقعیت ها در این مورد به زنان و خانواده هایشان گفته نمی شود.

دکتر معصومه مظاهری فوق تخصص زنان و زایمان و رئیس کلنیک مرکزی طب زنان به قانون می گوید:« اخیر بالا رفتن آمار زنانی که اقدام به بیرون آوردن رحم و تخمدان هایشان به وسیله جراحی می کنند به شدت رو به افزایش است، این موضوع نه تنها مشکل زنان ایرانی است بلکه اتفاقی است که به صورت روز افزون کشور های در حال توسعه و توسعه نیافته را درگیر کرده است. بالاترین آمار هیسترکتومی یا همان جراحی بیرون آوردن رحم و تخمدان ها هم مربوط به کشور هند و پاکستان است، البته کشور های توسعه یافته هم آمار بالایی را نشان می دهند اما هنوز به بحران کشور هایی که اشاره کردم برخورد نکرده اند برای مثال در آمریکا سالانه 600 هزار جراحی هیسترکتومی انجام می شود یعنی از هر پنج نفر زن بالای 55 ساله آمریکایی یک نفر رحمتش را بیرون آورده است البته باید جمعیت این کشور و میانگین سنی زنانی که برای این جراحی مراجعه می کنند را در نظر گرفت.»

او ادامه می دهد:« نکته ای که برای ما زنگ خطر محسوب می شود سن پایین اقدام به این جراحی است. در کشورهای توسعه یافته جراحی آخرین قدم است و از طرفی در این کشور ها بالا بودن بهداشت عمومی باعث می شود زنان دیرتر به مشکلات این چنینی برخورد کنند در حالی که در ایران ما شاهد مراجعه رو به افزایش زنان زیر چهل سال برای این جراحی هستیم. تا جایی که من مطلع هستم و در چند همایش مطرح شده است سالانه بیشتر از صد هزار زن ایرانی هیسترکتومی می کنند.»

عملی که اصلا آسان نیست

دکتر محبوبه موحد جراح زنان درباره علت روی آوردن زنان به هیسترکتومی به قانون می گوید: «ترس از سرطان اولین دلیلی است که زنان را قانع می کند که یکی از اعضای مهم بدنشان را بیرون بیاورند.»

او می گوید: «بخشی از ترس زنان طبیعی است، زیرا تعدادی از این زنان با رعایت نکردن نکات بهداشتی و مراجعه دیر هنگام باعث عود کردن مشکلشان می شوند تا جایی که ما با زنان زیاد مواجهیم که وقتی مراجعه می کنند واقعا فاصله ای با ابتلا به سرطان های کشنده ندارند اما تعداد زیادی از زنان به پزشکانی مراجعه می کنند که در مورد مشکلشان با اغراق برخورد کرده و درمرحله اول جراحی را پیشنهاد می کنند در حالی که در تمام دنیا جراحیِ باز آخرین گزینه پزشکان است آن هم جراحی که علی رقم وعده بسیاری از پزشکان اصلا آسان، کم خطر و بی عارضه نیست.»

از دکتر موحد می پرسم چه دلیلی وجود دارد که پزشکان آخرین راه یعنی جراحی را همان اول کار پیشنهاد می کنند؟ می گوید:« ما نمی خواهیم پزشکان را به جرمی متهم کنیم و یا همه آنها را مثل هم بدانیم چون خود ما هم عضو همین گروه هستیم اما باید پذیرفت که دغدغه های مالی و یا کمبود دانش هر دو دلایلی هستند که باعث می شوند پزشکان، زنان جوان زیادی را زیر تیغ جراحی ببرند، به هر حال هزینه های دریافتی برای یک عمل باز آن هم در بیمارستان خصوصی قابل مقایسه با درمان دارویی نیست از طرف دیگر گاهی خود پزشکان هم دچار ترس می شوند و ترجیح می دهند کار را با جراحی زود هنگام تمام کنند و خطر نکنند.»

او درباره عوارض این جراحی می گوید: «خیلی از زنان با خودشان فکر می کنند رحم و تخمدانشان را فقط برای بچه دار شدن لازم دارند و بیرون آوردن آنها مشکلی ایجاد نمی کند در حالی که در علم پزشکی این کار یک نقص عضو محسوب می شود. از طرفی بسیاری از پزشکان این عمل را برای زنان راحت جلوه می دهند در حالی که یک ماه نقاهت و عوارض بعدی همچون گر گرفتگی پی در پی، اختلالات هورمونی شدید و ضعف،اختلال در کنترل ادرار، اختلال در عملکرد مثانه و افسردگی در انتظار خیلی از زنان خواهد بود که اقدام به این جراح می کنند.»