در طب ایرانی برای بیان میزان درجه گرمی، سردی، خشکی و تری مواد، این موارد را به 4 درجه کلی ( اول، دوم، سوم، چهارم ) تقسیم کرده و برای هر درجه ای از اول تا چهارم، 3 مرتبه ( اول، وسط، آخر) تعریف شده است .
مثلا طبیعت دارچین به درجه دوم و به مرتبه آخر، گرم و به درجه دوم و به مرتبه آخر، خشک است یعنی گرمِ آخرِ دوم و خشکِ آخرِ دوم است.
جهت سهولت فهم این درجه بندی، می توان از معیار عددی استفاده نمود، مطابق نمودار ذیل که شبیه محورهای مختصات طراحی شده است.
به عنوان مثال، طبع برخی از مواد غذایی در قالب مدل محورهای مختصات نشان داده شده است:
|
