“تور سفرهای خارجی” اهدایی شرکت‌های دارویی مشوق برخی پزشکان برای تجویز داروهای خاص!

به گزارش خبرنگار بهداشت و درمان باشگاه خبرنگاران پویا؛ چندی پیش دکتر ایرج حریرچی، معاون‌کل وزارت بهداشت با اذعان صریح به این مطلب که “ظرفیت تولید دارو در کشور، چهار برابر ظرفیت مصرف آن است” تأکید کرده بود: “گاه می‌‌بینیم که یک نوع دارو، توسط چندین شرکت داخلی تولید می‌‌شود بنابراین باید بازارهای صادراتی برای محصولات تولیدی ایران را پیدا و تقویت کنیم.”

تولید یک نوع دارو توسط چندین شرکت دارویی، بدون در نظر گرفتن بازارهای مناسب برای صادرات آن‌‌ها، نوعی رقابت ناسالم و معکوس بین شرکت‌‌های تأمین دارو به‌‌وجود می‌‌آورد؛ در چنین رقابت مخربی، شرکت‌‌های دارویی به‌‌جای آنکه به‌فکر ارتقای سلامت بیمار و کیفیت داروی تولیدی خود باشند، صرفاً به اعطای مشوق‌‌های مالی غیرمنطقی به داروخانه‌‌ها و پزشکان جهت فروش داروهای خود متوسل می‌شوند.

مراودات آشکار مالی شرکت‌های دارویی با پزشکان متخصص!

پرداخت مشوق‌‌های نقدی، اهدای رایگان دارو به داروخانه‌‌ها و پزشکان و اعطای جوایز مختلف به پزشکان مانند تور سفرهای خارجی در قبال تجویز داروی یک شرکت خاص، نمونه‌‌هایی از اقدامات شرکت‌‌های تأمین‌‌کننده دارو است که متأسفانه در حال حاضر به‌غلط، تحت عنوان “مارکتینگ” بین پزشکان و شرکت‌‌های تأمین‌‌کننده دارو جا افتاده‌‌ و رسمیت یافته است!

در حالی که استانداردهای مارکتینگ دارو در کشورهای پیشرفته جهان، از آنچه در کشور ما بین پزشکان و شرکت‌‌های دارویی مرسوم شده است، فاصله بسیاری دارد؛ برای مثال انجمن پزشکان کانادا، با وضع قوانینی بر این مسئله تأکید می‌‌کند که “هدف اولیه در تقابل حرفه‌‌ای بین پزشکان و صنایع، باید گسترش و بهبود سلامت کاناداییان باشد، نه بهبود وضع مالی پزشکان و صنایع دارویی.”

از لحاظ علمی و اخلاقی نیز پزشکان باید خصوصیات دارو (کیفیت و عوارض جانبی آن)، نحوه پوشش‌دهی دارو توسط بیمه‌‌ها و شرایط اجتماعی و اقتصادی بیمار را برای تجویز دارو مد نظر قرار دهند اما در وضعیتی که یک نوع دارو توسط چندین شرکت دارویی تأمین و تولید می‌‌شود، برخی پزشکان، صرفاً به تجویز داروهایی روی می‌‌آورند که شرکت‌‌های دارویی تأمین‌کننده آن‌‌ها، مشوق‌‌های مالی و غیرمادی بهتری برای آن‌‌ها در نظر گرفته باشند!!

در واقع در شرایط امروز نظام سلامت کشورمان در حوزه تولید و واردات دارو، سود اصلی تولید و واردات بی‌‌رویه دارو در کشور، به جیب پزشکانی می‌‌رود که بدون توجه به مسائل اخلاقی و علمی، به برقراری چنین تعاملات مالی با شرکت‌‌های تأمین‌‌کننده دارو می‌‌پردازند.

احمد حمزه؛ عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، درباره تعاملات مالی بین پزشکان و شرکت‌‌های دارویی به تسنیم می‌گوید: “چنین اقدامی، تخلف محسوب می‌‌شود!”

وی در پاسخ به این سؤال که چه تدابیری برای برخورد با این تخلف اندیشیده شده است، تصریح کرد: اطلاع دقیقی از نحوه برخورد با این نوع تخلفات ندارم اما معتقدم ضعف عملکردی در دستگاه‌‌های نظارتی می‌‌تواند از علل این تعاملات مالی باشد.

تشدید مناسبات رانتی بین پزشکان و شرکت‌های دارویی با عدم‌انتشار آمارنامه دارویی

یکی از راه‌‌های جلوگیری از این روابط کثیف بین پزشکان و شرکت‌‌های تأمین‌‌کننده دارو که جان و سلامت بیماران کشورمان را با خطر جدی مواجه کرده است، افزایش شفافیت بازار دارویی و ارتقای نظارت سازمان غذا و دارو بر میزان تولید دارو در کشور است.

یکی از وظایف مهم سازمان غذا و دارو مخصوصاً در شرایطی که کشور با مشکلاتی نظیر تحریم دارو مواجه است، تعیین میزان نیاز کشور به داروست که این میزان نیاز، از طریق تدوین و تهیه “آمارنامه دارویی” در کشور محقق می‌‌شود؛ در آمارنامه دارویی، میزان و نوع داروهای تولید و واردشده، شرکت‌‌های تأمین‌‌کننده دارو و قیمت آن مشخص می‌‌شود و ارائه چنین اطلاعاتی سبب می‌‌شود شرکت‌‌ها بر اساس نیاز واقعی بازار، به تولید یا واردات دارو اقدام کنند و دامنه جولان برخی شرکت‌‌ها برای گرفتن مجوز تولید یا واردات مازاد دارو به‌بهانه‌‌های مختلف، محدودتر شود.

اگرچه اخیراً رئیس سازمان غذا و دارو، از انتشار آمارنامه دارویی سال 97 و 6ماهه نخست سال 98 در آینده‌‌ای نزدیک خبر داده است اما تأخیر در انتشار آمارنامه دارویی یا منظم نبودن زمان‌‌ انتشار آن، باعث عدم شفافیت در بازار دارویی کشور می‌‌شود و در چنین وضعیتی، شرکت‌‌های تأمین‌‌کننده دارو سرمایه‌‌های ملی و شخصی را به خطر می‌‌اندازند و این امر منجر به تولید یا واردات غیرمنطقی دارو می‌‌‌شود البته باید توجه داشت که تولید منطقی دارو در کشور، به‌معنای تولید انحصاری دارو توسط چند شرکت خاص و محدود نیست بلکه به این معناست که شرکت‌‌های تأمین‌‌کننده دارو باید بر اساس نیاز واقعی بازار و مصرف‌‌کنندگان و ظرفیت‌‌های صادراتی کشور، به تأمین دارو بپردازند

کدمطلب: Da98101001

• ارتباط با مجموعه احیای سلامت
• خط مشی احیای سلامت در بازنشر مطالب مندرج در دیگر منابع