نان و حلیم ری از خوراکی‌های معروف تهران
نان و حلیم ری از خوراکی‌های معروف تهران/ علت خوشمزگی میوه‌های «طهران قدیم»
آشپزخانه‌های قجری از حکایتهای جالب تهران قدیم است، به‌طوری که وقتی شاه قجر ماست و خیار درباری که رعیت از خوردن آن گلایه داشتند، میل می‌کند، می‌گوید: «رعایای ما چه غذاها می‌خورند و ما بی‌‌خبر بودیم! هرکس نارضایتی کرد و کفران نعمت، به چوب و فلک ببندینش».
می‌دانستید برخی‌ها به کشورهای دیگر دنیا سفر می‌کنند تا غذا بخورند! زیرا غذا یکی از مهمترین زمینه‌های گردشگری در دنیا است.
البته مواقعی هم باعث ناراحتی گردشگران می‌شود به‌طوری که بسیاری از مسافرانی که به کشورهای جنوب آسیا سفر می‌کنند از مهمترین گلایه‌های آنها غذاهای عجیب این کشورها است و تقریباً و بدون استثنا خاطره تلخ این مسافران، محرومیت از یک دل سیر غذاخوردن بوده است.
در این رابطه بهادر امینی ــ فعال حوزه گردشگری غذا به‌مناسبت روز تهران درباره خوراکی‌های مشهور تهرانی می‌گوید: یکی از مهمترین لذت‌های آدم‌ها غذا درست کردن است و غذا و خوراکی نیز در ایران با محوریت تهران بیشتر در منطقه ری معروف بوده است. البته غذاهای معروف و قابل توجه بیشتر توسط شاهان و درباریان با تکنیک‌هایی که بیشتر هم محافظه‌کارانه بود تهیه می‌شد زیرا آشپزخانه‌های ایران به‌خلاف آشپزخانه‌های روم و بغداد که بسیار معروف بودند تکنیک‌های محافظه‌کارانه‌ای برای پخت غذا داشتند به‌طوری که در دوران صفویه که آشپزی و غذای ایرانی رواج داشت تقریباً پخت غذایی از کشورهای دیگر کپی نشده است و اکثر غذاها ایرانی است.
وی ادامه داد: البته غذا درست کردن جدا از لذتی که دارد کمتر به مقوله سلامت آن توجه می‌شود کما اینکه در طب سنتی ایران به این مبحث توجه بسیاری شده است، ولی با وجود این، آشپزی ایرانی نه از دوران هخامنشی بلکه از دوران صفوی آن هم در رقابت با عثمانی اوج گرفت، به‌طوری که یک جهانگرد خارجی در سفرنامه خود از غذای لذید با عنوان کباب کره اسب در ایران نام برده است. ولی با وجود این، پایه‌های آشپزی تهران در منطقه ری باستان شکل گرفته است.
این فعال حوزه گردشگری غذا تصریح کرد: این مسئله نیز باید عنوان شود که میوه‌های تهران نیز بسیار معروف بوده است کما اینکه تهران شهر خشکی است ولی به‌دلیل وجود برخی دره‌ها مانند فرحزاد و گلابدره که اختلاف دما گاهی به 30 درجه می‌رسد باعث شده بود که کشاورزی و متعاقباً باغداری در تهران متفاوت شود و میوه‌های آن معروف. همچنین در تهران برای پخت غذا به‌خصوص در ری باستان از گوشت شتر استفاده می‌شد زیرا نگهداری شتر در این منطقه رایج بود به‌طوری که هم‌اکنون نیز پرورش شتر در ری وجود دارد.
بهادری همچنین به یکی دیگر از خوراکی‌های معروف تهران و متعاقباً ری باستان گریزی زد و گفت: این خوراکی گندم ری است که با آن نان و حلیم درست می‌کردند و هم‌اکنون نیز حلیم ری یکی از معروف‌ترین حلیم‌های تهران و ایران است.
وی همچنین به تأثیر گسترش و رونق پخت غذا توسط چهارمین شاه قاجار نیز گریزی زد و گفت: ناصرالدین شاه جدا از اینکه زمان طولانی شاه بود، بسیار نیز غذا دوست داشت و متعاقباً علاقه‌مند به مکتوب کردن کارهای خود بود و این علاقه را به اطرافیان خود نیز تعمیم می‌داد، بنابراین آشپزخانه‌های قجری و ناصری از نخستین آشپزخانه‌های معروف تهران بودند و شاید بسیاری از افراد داستان ماست و خیار دربار ناصرالدین شاه را شنیده باشند.
بهادری در توضیح داستان ماست و خیار دربار ناصری عنوان کرد: روزی به ناصرالدین شاه از باب حیف‌ومیل سفره‌های خوراک درباری انتقاد شد که مردم از این وضعیت به‌تنگ آمده‌اند و از خوردن صرفاً فقط ماست و خیار ناراحت هستند و وقتی ناصرالدین شاه درخواست کرد تا آن را برای او درست کنند، آشپز دربار نیز ماست و خیار «قبله عالم» را با بهترین مواد غذایی درست می‌کند و وقتی شاه قجر آن را میل می‌کند از گلایه مردم تعجب کرده و عنوان می‌کند: «رعایای ما چه غذاها می‌خورند و ما بی‌‌خبر بودیم! هر کس نارضایتی کرد و کفران نعمت، به چوب و فلک ببندینش».
وی خاطرنشان کرد: بنابراین این مسئله نشان می‌دهد مواد مصرفی در غذا بین آحاد مردم با شاهان و اشراف چقدر متفاوت بوده است ولی با وجود این، ناصرالدین شاه جزو شاهانی بوده است که برای پخت غذاهای جدید، بسیار اطرافیان و افراد را تشویق می‌کرد.
کدمطلب:A97071711
خط مشی احیای سلامت در بازنشر مطالب مندرج در دیگر منابع
