معرفی کتاب: نامه زرين سلامت

نام كتاب: نامه زرين سلامت، ترجمه الرسالة الذهبية منسوب به امام على بن موسى الرضا( عليه السلام)

پديدآور: على بن موسى( عليه السلام)، امام هشتم- مترجم، دريايى، محمد

تاريخ وفات پديدآور: 203 ه. ق‏

محقق/ مصحح: محمد دريايى‏

موضوع: طب روايى‏

زبان: فارسى‏

تعداد جلد: 1

ناشر: آستان قدس رضوى، بنياد پژوهشهاى اسلامى‏

مكان چاپ: مشهد مقدس‏

نام كتاب: رسائل طبى محمد بن زكرياى رازى‏

پديدآور: رازى، محمد بن زكريا

تاريخ وفات پديدآور: 313 ه. ق‏

موضوع: مبانى طب- مفردات دارويى- بيمارى ها- داروسازى و صنعت‏

زبان: عربى‏

تعداد جلد: 1

ناشر: دانشگاه علوم پزشكى ايران‏

مكان چاپ: تهران‏

سال چاپ: 1384 ه. ش‏

نوبت چاپ: اول‏

زمانى كه مأمون تشريح اصول حفظ صحت مزاج را از امام درخواست نمود و تبيين سامانه بهداشت غذا و نوشابه و داروهاى گياهى را از امام عليه السّلام خواستار گرديد و پياپى درخواست خود را تكرار مى‏نمود، امام در پاسخ او اين نامه را ابلاغ فرمود. هنگامى كه اين نامه به دست مأمون رسيد، دستور داد آن را با آب طلا بنويسند.

آنچه مهم به‏شمار مى‏آيد، اهميت اين نامه و عواملى است كه از منظر تاريخى، به دانش طب و پيشرفت آن در دوره اول اسلامى بازمى‏گردد، و اين بيانگر تاريخ طب و پيشرفت آن در گذر عصرها و دانش رفيع و گستره اطلاعات امام مى‏باشد.

بدين‏سان ارائه پژوهشى گسترده در زمينه نامه طلايى كه دربردارنده فصل‏هاى مختلف مى‏باشد، شايسته مى‏نمايد:

اين نامه دربرگيرنده مجموعه‏اى از توصيه‏ها و رهنمودهاى طبى عمومى و آموزه‏هاى ارزنده است، چنان‏كه امام در آغاز نامه خويش مى‏فرمايد: «مفاد پيام، در مورد آنچه خود تجربه كرده‏ام و صحت آن را با آگاهى ژرف فهميده‏ام و آنچه از گذشتگان به‏جاى مانده، مى‏باشد و از اين ‏رو جهل انسان به آن پذيرفتنى نبوده، در ترك اين آموزه‏ها معذور نخواهد بود».

در بخشى از اين نامه مى‏بينيم كه امام عليه السّلام نه تنها بر دانشمندان طب در دوره اسلامى در عرصه بسيارى از آراء و اكتشافات- كه اساس بسيارى از تجارب پزشكى است- پيشى گرفته، بلكه احتمالا محتواى پيام، مى‏تواند هسته مركزى تكوين آراى پزشكان آينده قرار گيرد.

حضرت اولين شخصيتى بود كه جسم را به مملكت كوچك و كامل تشبيه كرده، مى‏فرمايد: «ساختار بدن بر پايه شباهت به قلمرو پادشاهى بنا شده است. پادشاه بدن، قلب و كارگزاران آن، عروق و اعصاب در سيستم عصبى و مغز مى‏باشند. خانه پادشاه قلب اوست، و قلمرو حكومت او جسم است و ياران و سپاهيان او، دست‏ها و پاها و چشم‏ها و زبان و گوش‏هاى اوست. خزانه آن، معده و شكمش و پرده‏دار وى، سينه او مى‏باشد».

اهميت اين مسئله، توصيف عالى جسم به پادشاهى و مملكت نيست، بلكه مهم دلالت اين تشبيه بر دانش امام عليه السّلام در تشريح اعضاى اصلى بدن، و تبيين ويژگى‏هاى هر يك از اين اعضاست.

کدمطلب:

خط مشی احیای سلامت در بازنشر مطالب مندرج در دیگر منابع