خواص حُرمَل(اسپند)
خواص حُرمَل(اسپند)
اسفند چیست؟اسپند یا اسفند گیاهی است خودرو که قسمت دانه آن مورد استفاده قرار میگیرد. دانه اسپند یک ضد عفونی کننده طبیعی بسیار قوی است، از بین برنده کرم معده، افزاینده شیر، موثر در درمان عفونتهای زنان، قطع کننده بلغم است و برای جلوگیری از ریزش مو هم استفاده میکنند. اسفند به خاطر مزاج گرمی که دارد مناسب حال سرد مزاجان و بلغمی ها است.
مزاج اسپند در درجه دوم گرمی و خشکی است و مصلح آن کاسنی و سرکه است
1.طریقه مصرف اسپند
مصرف اسپند هم به صورت دود کردن و هم بصورت خوراکی توصیه شده است. مصرف خوراکی آن فقط باید در صورت ضرورت انجام شود، توصیه ما این است که بدون آگاهی کامل و بدون مشورت با طبیب از مصرف خوراکی آن خودداری کنید ولی در عوض سعی کنید هفته ای دو سه بار در منزل خود اسفند را دود کنید که خواص بسیاری دارد. برای استفاده خوراکی اسپند باید آن را حداقل ۶ بار شست و خشک کرد و هنگام استفاده آن را قورت داد و از جویدن آن اکیدا خودداری کرد.
2.خواص دود کردن اسپند
دود کردن اسپند از قدیم جزو عادات ما ایرانیان بوده است و اعتقاد بر این است که اسپند محیط را پاکسازی کرده و برای چشم زخم نیز موثر است.
در روایات آمده است که اسپند شیاطین را دور کرده و حافظ خانه و اهل آن از شر شیطان و چشم زخم می باشد.
از امام صادق علیه السلام درباره اسپند و کندر پرسش و که در پاسخ فرمودند: هیچ ریشه ای از گیاه در زمین نمیجنبد و هیچ شاخه ای در آسمان بالا نمیرود مگر آنکه خداوند فرشته ای را ماموریت داده تا آن را به قطعات خرد شده تبدیل کند یا به سرنوشتی که دارد برساند و شیطان (میکروب) از هفتاد خانه ای میگریزد که در نزدیکی خانه ای باشد که در آن اسپند است و شفا از هفتاد بیماری در اسپند است که آسان ترین آن خوره است، پس دود کردن اسپند را از یاد نبرید
3.برخی از خواص دود کردن اسفند:
۱. گرم شدن مغز
۲. نشاط
۳. رفع افسردگی
۴. رفع ترس
۵. رفع سردرد سرد
۶. ضدعفونی کننده محیط و پاکسازی کننده هوا
4.اسپند برای لاغری
اسپند برای لاغری خوب است اما نه برای همه افراد. افرادی که چاقی از نوع سرد و تر یا چاقی بصورت چربی دارند میتوانند از اسپند استفاده کنند. برای لاغرشدن تدریجی افراد سرد مزاج یعنی بلغمی ها اسفند درجه یک تمیز را چند بار شسته و زیر آفتاب خشک شود و روزی یک سوم قاشق چایخوری فقط با یک لیوان آب قورت بدهد. توجه کنید که اسپند را به هیچ وجه نجوید و یا بصورت پودر مصرف نکنید چون باعث آزاد شدن مواد سمی آن در بدن میشود.
5.درمان شپش موی سر با اسپند
برای درمان شپش سر با اسپند بهتر است اسپند را آسیاب کرده و دم کنید و محلول را روی سر گذاشته و همه موها را آغشته کنید.
6.اسپند برای درمان آبریزش بینی
از مهم ترین خواص اسپند در طب سنتی این است که به دلیل ضد عفونی کنندگی قوی، در درمان زکام و آبریزش بینی مؤثر می باشد. در این روش مقداری اسپند را دود داده و سرتان را روی دود ناشی از آن قرار دهید و نفس عمیق بکشید.
7.موارد احتیاطی در مورد اسپند
اسپند یا اسفند سمی است از جویدن آن خودداری کنید
مصرف اسفند برای گرم و خشک ها مضر است (مگر به مقدار کم و همراه با مصلح)
حداکثر مصرف مجاز روزانه اسفند ۱۰ گرم گفته شده است. توصیه میشود خیلی بیشتر مراعات کرده و بیشتر از ۷ گرم مصرف نشود تا دچار عوارض اسفند نشوید
خانم های شیرده و باردار از اسفند استفاده نکنند
مصرف اسپند در زمان عادت ماهانه ممنوع است چون مدر خون است
توجه کنید که اسپند یک داروی قوی است. از مصرف خودسرانه آن بدون تجویز طبیب خود داری کنید
8.حُرمَل (اسپند) در طب جامع
الف) وجه تسمیه و نام های آن: پارسی آن سپند است. بعضی آن را اسداب دشتی گویند در یونانی آن را بشوش خوانند. اسفند در ایران و عربستان و سوریه و آفریقای شمالی و اروپای جنوبی می روید. به سرایانی زرعابشّاشا و به سجستانی اِسپَرَک تَهلَک نامیده می شود. جالینوس گفته است بعضی حرمل را «سداب دشتی» می نامند ولی ظاهرأ غلط است. و حرمل همان بخور مریم است.
مقدار شربت آن: یک مثقال تا دو مثقال.
مضر: برای محرورین(گرم مزاجان) که مصدع (دارای سردردهای زیاد) هستند.
طبیعت آن: گرم و خشک است.
محل رشد و شکل گیاه آن:
محل رویش آن در سواحل دریا است و در ایام بهار می روید. شبیه به افسنتین است. شکوفۀ آن در تابستان پدیدار می شود و نوع دیگر آن در دشت ها هم می روید؛ دارای شاخه های باریک است. خوش بو است و شکوفۀ آن سرخ است.
خواص
1.برای بیماران تب دار مفید بوده است خصوصاً هنگامی که تب به درازا کشد، می دهند.(صیدنه)
2.این گیاه دارای شیرۀ فراوان است که پنبه و تکه ای پشم را به مدت ده روز در آن به عمل می آورند تا پنبه بدبو شود. آن گاه این پنبه را روی گری که قبلاً آن را در آفتاب خارانده اند می مالند. این کار موجب درد می شود؛ اما سپس گری از میان می رود. (توجه: این پنبه در میان خود گیاه می روید.) (صیدنه)
3.لطیف است و جلا دهنده(جالی) سینه و شش از رطوبات لزج می باشد.(مخزن)
4.حل کننده و از بین برندۀ بادهای امعاء و روده ها و مواد غلیظ از آنها می باشد.(مخزن)
- قدرت باه را افزایش می دهد.(مخزن)
- کمی چاق و فربه می کند.(مخزن)
7.روان کننده شیر است. در زنان شیرده در ترشح شیر تأثیر به سزا دارد.(مخزن)
8.مدر بول است. ادرارآور است.(مخزن)
9.جاری کننده حیض است و خون قاعدگی را با سهولت بیشتری از رحم بیرون می راند.(مخزن)
10.مسهل سودا و رفع کننده آن می باشد.(مخزن)
11.مسهل بلغم غلیظ است.(مخزن)
12.از بین برندۀ حبّ القرع است. و حب القرع به کرم کدو می گویند که کرمهای پهن روده ای هستند از خانواده تنیا (Taenia) و اکینوکوکوس (Echinococus)(شلیمر)(مخزن)
13.خوردن آن جهت صرع و فالج (بی حسی و بی حرکتی دست و پا) و جنون و نسیان (فراموشی) مؤثر است.
14.خوردن آن در سایر امراض دماغیه(بیماری هایی که مربوط به مغز هستند و عصبانیه مفید است.
15.خوردن آن موجب تسخین (گرم کردن و داروی گرم خوردن)اعضای دماغ (مغز) و سایر بدن می گردد.
16.خوردن آن رفع استسقاءِ و تشنگی دروغین می کند.
17.یرقان را از بین می برد.
18.رفع سدد می کند.(سدد: جمع سدّه به معنی گرفتگی یا بسته شدن هر یک از مجراها یا رگ های بدن است.)
- بیماری قولنج را رفع می کند.(قولنج: درد ناگهانی در ناحیۀ شکم و قسمت های مجاور قولونها روده ها Colic).
- در عرق النساءِ نیز مؤثر است. (دردی در سرین که گاهی تا زانو فرود آید.(سیاتیک).
- آشامیدن نقوع آن (نقوع: خیسانده) آن جهت تحلیل مواد سوداویه و تصفیۀ خون و نرم داشتن طبع بسیار نافع است.
- اگر یک اوقیه (هفت مثقال و نیم و یا 10 درم و 4 دانگ) آن را بکوبند و با چهار اوقیه آب بجوشانند پس صاف نموده و سه اوقیه عسل و دو اوقیه روغن کنجد بنوشند، قی به قوّت آورد و پاکسازی سینه و اعالی بدن(قسمت های بالایی در بدن) از رطوبات لزج می نماید و ضیق النفس (تنگی نفس) و سعال رطوبی (سرفه های خلط دار و مرطوب) را مفید است.
- اگر آن را به قدر یک رطل در شراب و یا آب انگور که به قدر سی رطل(12 اوقیه)باشد بجوشانند تا به ربع آن برسد( شود) و تا سی روز روزی تا دو اوقیه (هفت مثقال و نیم) آن را بنوشند جهت رفع صداع(سردرد) مزمن(طولانی) و صرع، مجرب دانسته اند و چون سه روز متوالی زنی که حامله می شده و بعد از آن نشود از آن مطبوخ بیاشامند کمک به حمل او می شود و چون پانزده شب صاحب عرق الانساء(سیاتیک) مقدار یک مثقال و نیم ناکوفته آن را تناول نماید رفع آن علت گردد و مجرب دانسته اند.
- اگر با تخم کتان و عسل سرشته بدان مداومت نمایند جهت رفع تنگی نفس بی همتا و جهت تفتیت حصات (ریزش سنگ های کلیه و مثانه)
- اکتحال (در چشم کشیدن آن) با زعفران و زَهرۀ مرغ خانگی و عسل و شراب و آب رازیانۀ تازۀ سبز، جهت ضعف بصر امتلایی است.
- مالیدن آب جوشیده و اسفند جهت تقویت اعضاء و سیاه کردن موی و ازاله حذر.