از کبوترخانه ها چه می دانید؟ + کلیپ تصویری رونق کبوترخانه ها در اروپا
معماری ایرانیان قدیم شامل ساخت بناهای زیبایی برای استراحت حیوانات و پرندهها ( کبوترخانه ) یکی از گواههای دوستی و همزیستی مسالمتآمیز آنها با این جانوران بوده است.
برای نمونه فقط در اصفهان و یزد قدیم 3هزار برج کبوترخانه برای زندگی کبوترها و بهرهبرداری از کود حاصل از فضله آنها تأیید شده است.
برج کبوترخانه میبد یزد از ساختمانهای انگشتشمار بر جامانده و سالم از این دست به شمار میآید. این سازه شامل استوانهای بزرگ و تزیینات قطاربندی آجری و گچی است که معماری آن همچنان مورد توجه پژوهشگرهای این هنر است.
برای نمونه سوراخهای روی دیوار فقط برای رفتوآمد کبوترها ساخته میشد و هیچ پرنده شکاری نمیتوانست وارد آن شود. از آنجا که گاهی بیش از 25هزار کبوتر در این برجها زندگی میکرده این احتیاطها برای ادامه رفتوآمد آنها به برج ضروری بوده است؛ تا جایی که برای فراری دادن حیواناتی مانند گرگ یا حتی جوندههای حفار مانند موش که راه ورود مارها را نیز هموار میکردند تمهیدات پیشگیرانهای درنظر گرفته میشد. در برجها گاهی از بوی گیاهانی مانند کندر برای فراریدادن حیوانات شکارچی استفاده میشده است.
بجای استفاده از کودشیمیایی از کود کبوتر استفاده می کنند.
افزون بر این از آنجا که گاهی پرواز یکباره چند هزار پرنده بهدنبال پدیده فیزیکی رزونانس میتوانست برج را تکان دهد معمارهای این ساختمانها پیشبینیهای بیمانندی کرده بودند. برای نمونه یک طبقه جداگانه در وسط برج ساخته میشد که استوانه را به 2 نیمه مقاومتر تقسیم میکرد. برج کبوترخانه میبد در جنوب شرقی باروی قدیم میبد جای دارد و زیبایی آن از دور نیز چشمگیر است و داخل آن هزاران لانه کبوتر وجود دارد که کشاورزهای قدیم از فضله حاصل از آن بهعنوان بهترین کود موجود بهره میبردند.
کلیپ تصویری رونق کبوترخانه ها در اروپا