معرفی کتاب: نامه زرين سلامت
نام كتاب: نامه زرين سلامت، ترجمه الرسالة الذهبية منسوب به امام على بن موسى الرضا( عليه السلام)
پديدآور: على بن موسى( عليه السلام)، امام هشتم- مترجم، دريايى، محمد
تاريخ وفات پديدآور: 203 ه. ق
محقق/ مصحح: محمد دريايى
موضوع: طب روايى
زبان: فارسى
تعداد جلد: 1
ناشر: آستان قدس رضوى، بنياد پژوهشهاى اسلامى
مكان چاپ: مشهد مقدس
نام كتاب: رسائل طبى محمد بن زكرياى رازى
پديدآور: رازى، محمد بن زكريا
تاريخ وفات پديدآور: 313 ه. ق
موضوع: مبانى طب- مفردات دارويى- بيمارى ها- داروسازى و صنعت
زبان: عربى
تعداد جلد: 1
ناشر: دانشگاه علوم پزشكى ايران
مكان چاپ: تهران
سال چاپ: 1384 ه. ش
نوبت چاپ: اول
زمانى كه مأمون تشريح اصول حفظ صحت مزاج را از امام درخواست نمود و تبيين سامانه بهداشت غذا و نوشابه و داروهاى گياهى را از امام عليه السّلام خواستار گرديد و پياپى درخواست خود را تكرار مىنمود، امام در پاسخ او اين نامه را ابلاغ فرمود. هنگامى كه اين نامه به دست مأمون رسيد، دستور داد آن را با آب طلا بنويسند.
آنچه مهم بهشمار مىآيد، اهميت اين نامه و عواملى است كه از منظر تاريخى، به دانش طب و پيشرفت آن در دوره اول اسلامى بازمىگردد، و اين بيانگر تاريخ طب و پيشرفت آن در گذر عصرها و دانش رفيع و گستره اطلاعات امام مىباشد.
بدينسان ارائه پژوهشى گسترده در زمينه نامه طلايى كه دربردارنده فصلهاى مختلف مىباشد، شايسته مىنمايد:
اين نامه دربرگيرنده مجموعهاى از توصيهها و رهنمودهاى طبى عمومى و آموزههاى ارزنده است، چنانكه امام در آغاز نامه خويش مىفرمايد: «مفاد پيام، در مورد آنچه خود تجربه كردهام و صحت آن را با آگاهى ژرف فهميدهام و آنچه از گذشتگان بهجاى مانده، مىباشد و از اين رو جهل انسان به آن پذيرفتنى نبوده، در ترك اين آموزهها معذور نخواهد بود».
در بخشى از اين نامه مىبينيم كه امام عليه السّلام نه تنها بر دانشمندان طب در دوره اسلامى در عرصه بسيارى از آراء و اكتشافات- كه اساس بسيارى از تجارب پزشكى است- پيشى گرفته، بلكه احتمالا محتواى پيام، مىتواند هسته مركزى تكوين آراى پزشكان آينده قرار گيرد.
حضرت اولين شخصيتى بود كه جسم را به مملكت كوچك و كامل تشبيه كرده، مىفرمايد: «ساختار بدن بر پايه شباهت به قلمرو پادشاهى بنا شده است. پادشاه بدن، قلب و كارگزاران آن، عروق و اعصاب در سيستم عصبى و مغز مىباشند. خانه پادشاه قلب اوست، و قلمرو حكومت او جسم است و ياران و سپاهيان او، دستها و پاها و چشمها و زبان و گوشهاى اوست. خزانه آن، معده و شكمش و پردهدار وى، سينه او مىباشد».
اهميت اين مسئله، توصيف عالى جسم به پادشاهى و مملكت نيست، بلكه مهم دلالت اين تشبيه بر دانش امام عليه السّلام در تشريح اعضاى اصلى بدن، و تبيين ويژگىهاى هر يك از اين اعضاست.
کدمطلب: