نظر امام رضا (ع) درباره حفظ الصحه در بهار
? در بیان احوال شهرهای رومیّه و کیفیّت تدبیر آن
? از برای تو آنچه سزاوار است ذکر او از تدبیر فصول سنه و ماههای رومیّه که واقعهای در آن سال است در هر فصلی علی حده و آنچه استعمال باید نمود از اطعمه و اشربه
? و از آنچه اجتناب باید نمود و کیفیّت حفظ صحّت فرمود میفرمایند: «امّا فصل ربیع، پس او روح زمان است و اعدل فصول است و نموّ اجساد و تربیت او در آن است و به منزلۀ روح است در بدن.»
? و اوّل ماه او آذار است و عدد ایّام اوسی روز است، و در آن ماه تطیب لیل و نهار است و تفتیح مسامات زمین میشود و دفع میشود سلطنت بلغمی که مخالف با بدن است و دفع امراض بلغمی میشود
? در آن فصل و استعمال بکن در آن فصل اغذیۀ لطیفه و گوشتهای لطیفه و زردۀ تخم مرغ نیم برشت و بنوش شراب حلال را که بعد از این مذکور میشود با آب
? و اجتناب نما از خوردن پیاز و حوامض که مضرّ اعصاب است و بسیار نافع است در آن ماه شرب مسهلات موافقه تا اینکه تنقیۀ بدن نمایند از فضول متولّده در شتاء و استعمال بکن فصد و حجامت را تا اخراج نماید خون فاسد را.
? ماه دوم، نیسان است و ایّام او سی روز است و روز او اطول از شب اواست و قّوّت میگیرد مزاج فصل و کمال اعتدال هم میرساند و حرکت میکند خون بالطّبع و میوزد در او بادهای مشرقیّه که مشهور به باد صبا است
? و تغذیه نما درآن از اغذیۀ مشویه مثل کبابهای لطیفه و جمیع چیزهایی که ترتیب از سرکه میدهند مثل زیرباج و سکباج و لحوم صید مثل کبک و طیهوج و درّاج و آهو و امثال آن
? و ترک نما در این ماه جماع را و روغن بمالید در حمام بدن را و آب نخورید در حال گرسنگی و ببویید ریاحین و گلهای معطّره و جمیع روایح عطره را.
? ماه سوم، ایار است سی و یک روز است صاف میشود بادها از غبار و متضرّر نمیشوند ابدان از آن ریاح و اواخر فصل ربیع است
? و نهی فرموده اند در او خوردن چیزهای شور و گوشتهای غلیظه را مثل گوشت کله و پاچۀ گوسفند و گوشت گاو و خوردن شیر را، فرموده اند که حمام نفع میکند در آن ماه در اوّلِ روز؛ و مکروه دانسته اند ریاضت را قبل از غذا.
ش