امتحان شیر
شیر باید سفید، نه خیلی غلیظ و نه خیلی رقیق باشد. بعضی اطباء می چشند یا در قاشقی ریخته خالی کرده قدری که در ته قاشق مانده امتحان کرده و از آن حکم به خوب و بدی شیر میدهند یا آن که چند قطره از آن را در روی ناخن یا در روی آینه می ریزند و قدری کج می کنند اگر به زمین نمی ریزد می گویند خوب است، اگر می-ریزد می گویند قابل تغذیه نیست یا از قیماق که به روی آن بسته میشود حکم می کنند.
از عمل شیرخوردن و حالت طفل نیز میتوان کیفیت و کمیت شیر را استعلام نمود چرا که اگر مدّت زیادی شیر می¬خورد و بعد از شیر خوردن گریه نمیکند و رنگ و قوام مدفوع او به حالت طبیعی است و بریده و آلوده به کثافات سبز نشده و قی نمیکند معلوم میشود کیفیّت و کمیّت شیر خوب است و خوب هضم شده است و هرگاه طفل چندین مرتبه پستان مادر را بگیرد و آن قدر بخورد که سیر شود و پستان خالی نشود، پستان مادر شیر زیاد و کافی دارد و اما اگر طفل مضطرب و پریشان است و پستان را رها میکند و باز هم آن را با بی حوصلگی میگیرد و به جای آنکه بخوابد گریه میکند احتمال کلّی است که شیرش کم باشد یا اگر قدری بعد از شیردادن یا قبل از آنکه می خواهند دوباره شیر بدهند گریه میکند باید فهمید که این بی¬تابی به دلیل ترشدن از ادرار و سرما و گرما و یبوست مزاج است یا عامل آن گرسنگی و سیر نشدن میباشد پس به چارۀ آن بکوشند یا اگر سبب آن سنگینی و هضم نشدن شیر است نباید دیگر شیر بدهند تا آن شیر هضم شود. کبد طفل بزرگ است به همین دلیل اگر بعد از خوردن شیر او را به پهلوی چپ بخوابانند کسل میشود که کبد بر روی معده افتاده آن را فشرده، از عمل خود بازمی دارد پس باید در وقت خوردن شیر و خوابانیدن او را به پهلوی راست بخوابانند. تا طفل گریه میکند نباید به او شیر داد چرا که همیشه سبب گریه گرسنگی نیست. باید سبب گریه را دانست و به چارۀ آن کوشید. زیرا شیر زیاد موجب خستگی و ضعف مادر و هضم نکردن طفل و حالت امتلا و قولنج (درد روده) او میشود. گاهی هم سبب گریه بدی تربیت و لجوج شدن طفل است که در این صورت نباید اعتنایی به گریۀ او کنند تا پس از چندی ساکت شود.در مبانی طب جدید چنانچه شیرخوار بیش از سه ساعت عصرها دچار گریه مداوم و بی قراری باشد به طوری که مرتباً پاها را در شکم جمع نماید و با کارهای معمول آرامش نگیرد و این مسأله بیش از سه روز در هفته تکرار گردد که اغلب شروع این مشکل از اوایل یک ماهگی بوده و تا سه ماهگی و بعضاً تا شش ماهگی تداوم یابد کولیک شیرخوار نامیده می شود که در واقع شیرخوار به علت دَلَمه شدن شیر در معده اش دچار دل درد شده است. بهترین درمان برای کولیک نوزاد شیرخوار دم کرده بابونه، آویشن، کاکوتی، تخم گشنیز، بسفایج، انجباراست که باید همه را مخلوط، کوبیده و 1 قاشق غذا خوری از آن را با 1 لیوان آب جوش به مدت 3 دقیقه بجوشانید و صاف نمایید و بعد از هر وعده غذایی، مادر میل کند .
ولی اگر کودک بی تابی کرد می توان در طول شبانه روز سه تا چهاربار در دهان او ریخت.
منبع: ذریه طیبه