آشنایی با لغات و اصطلاحات طب اسلامی ایرانی: زَهره (Cholecyst)

زَهره (Cholecyst): کیسۀ صفراء. در اصطلاح پزشکی، مایعی لزج و کشدار و قلیایی و تلخ و مهوع و زردرنگ که از سلول های کبد ترشح می شود و به وسیله مجرای کبدی از جگر خارج می گردد و بواسطه مجرای سیستیک به درون کیسه صفرا رفته انبار می شود و ضمناً در آنجا مقداری از آب خود را از دست می دهد و غلیظ می گردد و درموقع هضم غذا به تناوب از کیسۀ صفرا خارج می شود و از راه مجرای«کولدوک» درمحل «آمپول واتر» به اثنی عشر میریزد. ترکیب صفرا در حدود 25 در هزار مواد جامد و بقیه آب است. مهمترین مواد معدنی زهره «کلرورها» و فسفاتهای سدیم و پتاسیم و کلسیم و منیزیم و فسفات آهن می باشد. (دهخدا). پوستی باشد کیسه مانند که در آن آب زرد تلخ پر باشد و آن به جگر هر حیوان چسبیده باشد. (غیاث). صفرا و مراره. پوستی کیسه مانند که به جگر چسبیده و محتوی صفرا می باشد. (ناظم…). زهره کیسه ای است از عصب یک تو واز لیف های دراز نائی و پهنائی و وتر بافته شده است و از جگر آویخته و از جانب مقعر جگر منفذی اندر وی گشاده و صفرا بدین منفذ اندر وی شود .و منفذی دیگر از زهره به روده اثنی عشر گشاده است و لختی صفراء و فزونی بدین منفذ به روده ها فرود آید از بهر کاری را که … و اندر بیشتر مردان اندرزهره این دو منفذ بیش نیست و اندر بعضی منفذی کوچک اززهره اندر قعر این دو معده گشاده است و لختی صفراء فزونی بدین منفذ به معده اندر آید و بسیار باشد که این منفذ که اندرقعر معده گشاده است بزرگتر از آن باشد که اندر رودۀ اثنی عشر گشاده است و صفراء به معده بیشتر از آن درآید که درروده، و این معده پیوسته ازصفراء به رنج باشد و مزۀ تلخی بدان باز دهد و هضم آن نیک نباشد هرگاه که زهره صفرا جذب نکند یا اگر از آنچه جذب کند فزونی از وی دفع نشود آفتها پدید آید، چه اگر جذب نکند جگر آماس گیرد و اگر عفن شود تب ها تولد کند. اگر در همه تن به آهستگی پراکنده شود یرقان تولید کند و اگر بیشتر از اندازه به اعضاء بول دفع کند ریش و سوزش مثانه تولید کند… و اگر بیشتر از اندازه به روده درآید سجح و اسهال صفرا تولید کند (ذخیره…).

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

برای برقراری امکان تعامل با شما کاربر محترم خواهشمند است شماره همراه خود را در فیلد مربوطه وارد نمایید.شماره موبایل شما در سایت منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا