آشنایی با خواص سيب زمينى ترشی

سیب زمینی ترشی؛ سیب زمینی همه کاره و پرخاصیت

گیاهی که جزخانواده آستراسه است و ربطی به خانواده سیب زمینی ندارد و در ایران به غلط به سیب زمینی ترشی معروف است.

این گیاه از نظر قسمت گوشتی زیر زمینی آن که همان سیب زمینی تُرشی نامیده می شود گیاهیست دائمی، لکن از نظر شاخ و برگ، گیاهیست یک ساله و هرساله شاخ و برگ آن خشک می شود.

✅ بوته های این گیاه حدود ۱۰۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر رشد می کند.

✅ برگ های سیب زمینی ترشی، بیضی شکل و دارای کرک های خشنی می باشند.

✅ گل این گیاه زرد رنگ و از گل آفتاب گردان خیلی کوچکتر است.

✅ قسمت های گوشتی زیر زمینی که سیب زمینی ترشی نامیده می شوند، دارای شکل نامنظم بوده و رنگ آن قهوه ای مایل به قرمز است و محصول آن در پائیز بدست می آید.

سیب زمینی ترشی، همانگونه که از نام آن مشخص می شود بیشتر برای تهیه تُرشی مخصوص که به همین نام خوانده می شود استفاده می گردد و گاهی هم به صورت پخته مصرف می شود.

? روش کاشت:

✳️ کشت سیب زمینی ترشی ، بسیار ساده است و کافیست که تکه هائی از قسمت گوشتی زیرزمینی این گیاه را به فواصل ۳۰ تا ۵۰ سانتیمتر از یکدیگر زیر خاک نمایند تا آنها به راحتی سبز شوند و محصول خوب بدهند.

✳️ چون در زمان برداشت تعدادی از سیب زمینی های کوچک در خاک باقی می ماننند ، در فصل بعد خود به خود سبز شده و تولید محصول می کنند. به ترتیبی که سال های متمادی محصول خواهند داد.

✳️ و در واقع زمینی را که سیب زمینی ترشی ، در آن کاشته شده است ، نمی توان از این گیاه ریشه کن نمود. و انجام آن بسیار مشکل خواهد بود.

در ايران و در كتب طب سنتى با نامهاى

✔️ «سيب‏زمينى ترشى» و «يرآلماسى» و «قلقلاس» با ضم يا فتح قاف مى‏نامند

✔️ به فرانسوى‏Topinambour وArtichaut de terre وPoire de terre

✔️و به انگليسى‏Jerusalem artichoke وGirasol وTopinambur گفته مى‏شود.

گياهى است از خانواده‏Compositae نام علمى آن‏Helianthus tuberosus L . مى‏باشد.

نام انگليسى و يكى از نامهاى محلى فرانسوى آنكه ظاهرا با كنگرفرنگى ارتباط دارد يك اصطلاح قديمى است كه از نظر گياه‏شناسى صحيح نيست

زيرا اين گياه هيچ شباهتى با كنگرفرنگى ندارد، جز اينكه از يك خانواده هستند ولى نام علمى جنس آنكه‏Helianthus است به اين دليل مى‏باشد كه گل آن شبيه به آفتابگردان است و به طرف آفتاب نيز گردش مى‏كند.

شايد لغت‏Jerusalem كه جزئى از نام آن است نيز در اصل‏Girasole بوده است.

مشخصات‏

✅ گياهى است علفى پايا كه ارتفاع آن 2- 5/ 1 متر مى‏رسد. ساقه‏ هاى آن چوبى و يكساله است و برگهاى آن بيضى و نوك‏ تيز با دندانه‏هاى ريز، گلهاى آن زرد و شبيه گل آفتابگردان ولى خيلى كوچكتر كه در مهر و آبان‏ماه ظاهر مى‏شوند.

✅ ريشه آن به صورت غده‏هاى گوشتى و مملو از ماده‏اى به نام‏Inuline است كه شبيه به نشاسته‏
مى‏باشد.

✅ سيب‏ زمينى ترشى در اغلب شرايط آب‏ وهوايى مى‏رويد و در مقابل خشكى مقاوم است.

✅ غده‏هاى آن در صورتى كه برداشت نشوند بخوبى در زمين مى‏مانند و سرماى تا 15 درجه سانتى‏گراد زير صفر را تحمل مى‏نمايند.

✅ كاشت آن از طريق كاشت غده‏هاى آن خيلى زود يعنى اوايل اسفند البته در روزهايى كه رطوبت خاك مناسب براى به هم زدن و كاشت باشد صورت مى‏گيرد.

✅ فواصل بوته‏ها 70- 60 سانتى‏متر و براى كاشت مى‏توان از غده كامل يا از نصف غده استفاده كرد.

✅ همين‏كه گياه روييده و به ارتفاع 35- 30 سانتى‏متر برسد خاك دادن پاى بوته‏ها آغاز مى‏شود.

✅ برداشت محصول را مى‏توان از اواخر مهر و اواسط آبان بسته به شرايط اقليمى شروع كرد. در ايران در اغلب مناطق كاشته مى‏شود.

✅ به‏طور كلى سه رقم آن كاشته مى‏شود يك رقم با غده نخودى رنگ، يك رقم با غده صورتى رنگ و يك رقم با غده قرمز مانند سيب‏زمينى شيرين.

تركيبات شيميايى‏

✳️ از نظر تركيبات شيميايى سيب‏زمينى ترشى داراى مقدار كمى ويتامين‏B وC و بازهاى پورين‏، آرژى‏نين، هيستيدين، بتائين، كولين و هماگلوتى‏نين‏ مى‏باشد.

✳️ هيدرات كربن موجود در غده آن اينولين‏ است و مقدار آن 18- 8 درصد تغيير مى‏كند و علاوه بر گلوكوز و لوولوز مواد گلوكوفروكتوزان‏ از سوكروز تا اينولين در آن وجود دارند.

✳️ هيدراتهاى كربن اصلى و عمده آن اينولين و خويشاوند نزديك آن اينوليد مى‏باشد.? در هريك صد گرم سيب ‏زمينى ترشى خام مواد زير وجود دارد:

☑️ آب 79 گرم، پروتئين 3/ 2 گرم، چربى 1/ 0 گرم، هيدراتهاى كربن 16 درصد (كه قسمت عمده آن در غده تازه به صورت اينولين است)،

☑️ كلسيم 14 ميلى‏گرم، فسفر 78 ميلى‏گرم، آهن 4/ 3 ميلى‏گرم، ويتامين‏A 20Iu ، تيامين 20/ 0 ميلى‏گرم، رايبوفلاوين 06/ 0 ميلى‏گرم، نياسين 3/ 1 ميلى‏گرم و ويتامين‏C 4 ميلى‏گرم.

(1).Purine base
(2).Hemagglutinin
(3).Inuline
(4).Levu lose
(5).Glucofructosane
(6).Inulide

✍ معارف گياهى، ج‏1، ص: 114

سيب‏ زمينى ترشى‏ خواص- كاربرد

سيب‏ زمينى ترشى در غده‏هاى آن ماده‏Inuline وجود دارد. اين ماده كه از هيدراتهاى كربن است شبيه به نشاسته مى‏باشد ولى مانند نشاسته معمولى بسادگى در معده تبديل به قند نمى‏شود. مزه آن كمى شيرين و شبيه سيب‏زمينى معمولى است.

خيلى سريع الهضم و زودپز مى‏باشد، به‏طورى كه سيب‏ زمينى ترشى ظرف 15- 10 دقيقه در آب جوش پخته مى‏شود.

در ايران معمولا به‏طور ناپخته و خام با سركه و ترشى آن را مى‏خورند ولى پخته آن نيز خيلى لذيذ است و چون نشاسته آن بخصوص در غده‏هاى تازه به سختى تبديل به قند مى‏شود براى اشخاصى كه بيمارى قند دارند در رژيم غذايى جانشين خوبى براى سيب‏زمينى است.

سيب‏ زمينى ترشى بايد تازه مصرف شود زيرا اگر مدتى بماند ممكن است اينولين آن تبديل به قند بشود و خاصيت رژيمى خود را از دست بدهد.

از نظر طبيعت طبق نظر حكماى طب سنتى غده آن كمى گرم و تر است براى چاق شدن خوب است و محرك نيروى جنسى مى‏باشد، براى سرفه و خشونت سينه نيز نافع مى‏باشد.

 

سیب زمینی ترشی گیاهی است از خانواده مرکبات که گل‌هایی شبیه به گل‌های آفتابگردان دارد. البته گل‌های این گیاه کوچک‌تر از آفتابگردان بوده و غده آن قابل مصرف است.

این گیاه ۵۰ سانتی‌متر تا ۲٫ ۵۰ و با سرعت بالا رشد می‌کند. این گیاه آفتاب را بسیار دوست دارد و در خاک ضعیف نیز رشد می‌کند.

مقاومت این گیاه در برابر سرما زیاد است و به دلیل ریزوم‌هایی که دارد سریع رشد می‌کند که ارتفاع آن گاهی به ۴ متر نیز می‌رسد. رنگ این سیب‌زمینی‌ها از زرد تا قرمز متغیر است.

اصلی ترین ترکیب موجود در این ماده غذایی مانند سیب‌زمینی‌های معمولی نشاسته نیست بلکه کربوهیدراتی به نام «اینولین» است که برعکس نشاسته تاثیری در روی قند خون بیماران دیابتی ندارد.

در این مطلب می‌خواهیم بیشتر در مورد خواص این ماده غذایی صحبت کنیم. لطفاً با ما باشید.

سیب زمینی ترشی خام حاوی ویتامین‌های زیادی به خصوص ویتامین‌های A، C و ۳B و عناصر دیگر می‌باشد.

این ماده غذایی همچنین حاوی پتاسیم، آهن، تیامین، نیاسین، فسفر، مس، منیزیم، اسیدفولیک و اسید پانتوتنیک (ویتامین B5) است.

اینولین موجود در سیب‌زمینی ترشی به فروکتوز تبدیل می‌شود و برای همین می‌تواند در افراد حساس باعث نفخ و باد شود. به عقیده متخصصان تغذیه، سیب‌زمینی ترشی انرژی‌زا بوده و خواص ضد عفونی‌کنندگی دارد.

این ماده غذایی همچنین می‌تواند باعث افزایش شیر خانم‌های شیرده شود. باید بدانید که میزان انرژی موجود در ۱۰۰ گرم سیب‌زمینی ترشی حدود ۷۶ کالری است.

بخش خوردنی سیب‌زمینی ترشی همان غده آن است که می‌شود به صورت خام یا پخته خورده شود. این غده‌ها با یک ریتم منظم در طول زمستان رشد می‌کنند.

طعم این ماده غذایی در حالت پخته‌شده دلچسب است و می‌توان از آن مانند خود سیب‌زمینی در تهیه انواع غذاها استفاده کرد.

سیب‌زمینی ترشی حاوی خواص زیادی از جمله خواص ملینی و تقویت‌کنندگی است. این ماده غذایی دیورتیک است یعنی ادرارآور و همچنین اشتهاآور است.

این ماده غذایی یکی از درمان‌های طبیعی و معروف دیابت و روماتیسم است و فشارخون را پایین می‌آورد.

از سیب‌زمینی ترشی برای رفع سرفه و سینه درد نیز استفاده می‌شود. زود هضم بودن این غده مفید برای بهبود زخم معده و روده می‌باشد.

خواص و مضرات سیب زمینی ترشی
خوردن آن برای سرفه و خشونت سینه نافع است
کسانی که مرض قند دارند تازه آن را می‏توانند مصرف کنند، لاغری را که در اثر مرض قند باشد برطرف می‏سازد.

غده‏‌های تازه به سختی تبدیل به قند می‏شود برای اشخاصی که بیماری قند دارند در رژیم غذایی جانشین خوبی برای سیب‏ زمینی است.

✅ محرک نیروی جنسی است. چاق‏‌کننده و ملین است.

✅ نوع سوخته این نوع سیب زمینی برای تقویت مو و ضماد آن جهت درمان امراض موثر است.

✅ برای زخم های پوستی مفید است.  ادرارآور و همچنین اشتهاآور است.

✅ سیب زمینی ترشی با دارا بودن ویتامین A، فراوان کمک می‌کند که بینایی شما بهتر و دیدتان افزایش یابد.

✅ کاهنده فشار خون و بهبود دهنده عملکرد کبد است.

سیب‌زمینی ترشی به اندازه کافی بزرگ است اما خیلی زود رطوبت خود را از دست داده و به سادگی چروکیده می‌شود. برای همین بهتر است بعد از چیده شدن مصرف شود.

✅ سیب زمینی ترشی دارای آهن فراوانی است که به درمان فقر آهن کمک می‌کند.

✅ به عقیده‌ی متخصصان تغذیه، سیب‌زمینی ترشی انرژی‌زا بوده و خواص ضدعفونی‌کنندگی دارد.

✅ این ماده‌ی غذایی همچنین می‌تواند باعث افزایش شیر خانم‌های شیرده شود.

✅ زودهضم بودن این غده‌ی مفید برای بهبود زخم معده و روده می‌باشد.

اینولین موجود در سیب‌زمینی ترشی به فروکتوز تبدیل می‌شود و برای همین می‌تواند در افراد حساس باعث نفخ و باد شود.

طبع سیب زمینی ترشی چیست؟
مزاج آن گرم و تر است.

مصلح سیب زمینی ترشی چیست؟
از مصلحات آن می‌توان دارچین، عسل، سکنجبین، سرکه، خردل و میخک را نام برد.

در هند سیب زمینی ترشی را پخته مي‏خورند، اين روزها در اروپا نيز آن را پخته و كباب كرده ميل مي‏نمايند، زيرا بهترين غذا براي مبتلايان به مرض قند مي‏باشد، و از ابتلا به آن پيشگيري مي‏كند.

✔️ كساني كه در اثر ابتلاء به مرض قند لاغر و ضعيف مي‏شوند، غذايي بهتر از سیب زمینی ترشی براي تقويت ندارند. آنها را چاق مي‏نمايد.

✔️ غرايز جنسي را بيدار مي‏كند.

✔️ جهت سرفه و سختي سينه و حنجره مفيد مي‏باشد.

✔️ زود هضم و معالج زخم معده و روده است.

✔️ تنقيه آب جوشانده‏ي آن، در معالجه كليه و ورم روده اعجاز مي‏نمايد.

✔️ ترشي آن زودتر هضم مي‏شود.

براي اين كه سیب زمینی ترشی را پخته ميل نماييد اول آن را در آب جوشانده و آب آن را دور بريزيد و بعد آن را با گوشت سرخ كرده و خوراك تهيه نماييد.

✔️ علاوه بر ترشي، شما مي‏توانيد آن رابه صورت شور نيز درست نماييد.

و براي اين كار بهتر است سیب زمینی ترشی را در آب خيارشور بيندازيد و پس از چند روز آماده خواهد شد. اين فرآورده زياد دوام ندارد و پس از چندي ليز مي‏شود. و بهتر است زودتر آن را مصرف نماييد.

در ساختمان سیب زمینی ترشی نشاسته، تانن، مواد سفيده‏اي و چربي و يك ماده ضد مرض قند وجود دارد و تا بخواهيد سرشار از مواد معدني و آنزيم‏هاي سودبخش مي‏باشد.

✔️ فشارخون را پائین می آورد.

✔️ بهترین درمان برای زیادی کلسترول و اوره خون می باشد. لذا برای مبتلایان به نارسائی کلیه مفید است.

✔️ سرشار از ویتامینهای« آ، ب» می باشد . و مغذی تر از همجنس خود سیب زمینی است زیرا دارای مواد آلبومینی زیادتری است.

✔️ باعث زیاد شدن شیر مادران شیرده می شود.

گردآوری و تدوین: هیات تحریریه احیای سلامت

ش


نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

برای برقراری امکان تعامل با شما کاربر محترم خواهشمند است شماره همراه خود را در فیلد مربوطه وارد نمایید.شماره موبایل شما در سایت منتشر نخواهد شد.

دکمه بازگشت به بالا