قاعدۀ زرع کلم رومی
? نکاتی مهم منقول از کتاب مفاتیح الارزاق
وقت زرع کلم رومی از ابتدای اسفند ماه است لغایت آخر فروردین، هوای سرد برای این محصول مناسب است.
? زمین را چند بار شخم می زنند و شیار می کشند و کرت های(کرز) کوچک می بندند. بذرها را در آب خیس می کنند و به طریق تخمدان که همان پرورش بذر تا زمان سبز کردن در یک محل است، کار را شروع می کنند.
? بذرها را در آن کرت های کوچک می پاشند و روی آن ها را با خاکستر و زبل می پوشانند و آب می دهند.
? تا اول خرداد ماه هر چهار روز الی هشت روز آن ها را آبیاری می کنند. زمانی که اول خرداد ماه فرا رسید زمین دیگری را شخم می زنند و چند شیار ایجاد می کنند، لوله بندی می کنند یا کرت بندی می نمایند و در همان خرداد ماه بذرها را از محل پرورششان که همان تخمدان می باشد، بیرون می آورند.
? اگر لوله بسته باشند، آب را درون لوله ها می اندازند، و هنگامی که نم و رطوبت آن کشیده شده به فاصلۀ یک ذرع(یک آرنج) می کارند.
? البته اگر که پای هر بوته ای از کلم ها را یک بیل خاکستر نرم بریزند، بهتر است. زبل دادن در این زراعت از اول زرع ضروری نمی باشد و بلکه ضرر هم خواهد داشت.
? ولی در شهریور ماه زمین را بیل می زنند و کاه کهنه یا زباله های کوچه ها را در زمین می ریزند، سایر زبل ها برایش مضر است.
? در تابستان اگر کلم رومی را زبل بدهند، به محصول ضرر می رساند، به شکلی که گرد سفیدی بر روی برگ های کلم دیده می شود.
? اگر آسیب که همان گرد سفید است دیده شود، ده روز از آبیاری کردن آن دست می کشند و بعد آب می دهند و آب را بر روی برگ های آن می پاشند، بعد صبر می کنند تا گردهای سفید از بین برود.
? هر زمان که موعد آبیاری محصول شود فقط به ریشه و زمین آب می دهند و نمی گذارند به برگ کلم ها آب برسد.
? زمانی که آبان ماه فرا رسید، برگ های هر بوته را جمع کرده و یا به هم نزدیک می کنند تا به هم بچسبند و از هر بوته ای یک برگ جدا می کنند و روی بوته می گذارند و سنگی متوسط بر بالای آن برگ می گذارند که سنگینی آن نگذارد برگ های کلم از هم دیگر باز شود.
? البته گذاشتن برگ جدا شده از بوته بر روی خود کلم علتش این است که نمی گذارد شبنم روی کلم بریزد و از یخ زدن و خراب شدن کلم جلوگیری می کند.
? و بعضی مردم در زمان کوتاهی برگ های آن را می بندند و هنگام رسیدن و برداشت محصول دیگچۀ سفالی را برعکس بر روی کلم ها قرار می دهند به طوری که سر و بوتۀ کلم در داخل دیگچه قرار بگیرد
? تا آفتاب و شبنم به آن ها آسیب نرساند و ساقۀ آن در گِل باقی بماند تا همیشه به آن ها آب برسانند با انجام این کار محصول خوب و لطیفی به عمل می آید.
? البته محصول خوب به غیر از مواردی که بیان شد به زمین با قوت و بذر خوب نیز بستگی دارد.
? اگر بخواهند از آنها بذر تهیه نمایند باید در زمان قطع کردن کلم ها مقداری از ساقه و ریشۀ آن را در مزرعه باقی گذارند و همچنان آب و زبل می دهند و در فصل بهار رشد می کند و در آن تخم ایجاد می شود.
ش
